ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Գլխավոր էջ Ակադեմիայի մասին Բաժանմունքներ Կազմակերպություններ Անդամներ Կապ մեզ հետ
Ալեքսանդր Չուբարյան
պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
COVID-19
Կառուցվածք
Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր
Ինովացիոն առաջարկներ
Հրատարակություններ
Հիմնադրամներ
Գիտաժողովներ
Մրցույթներ
Լուսանկարներ
Տեսադարան
Վեբ ռեսուրսներ
Այլ ակադեմիաներ
«Գիտություն» թերթ
«Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր
Հոբելյաններ
Համալսարաններ
Նորություններ
Գիտական արդյունքներ
Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները
Հայտարարություններ
Լինդաու քաղաքում Նոբելյան մրցանակի դափնեկրի հետ հանդիպում
Կայքի քարտեզ
Նորություններ
21/05/2020
ՀՀ ԳԱԱ-ի Մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների բաժանմունքն ամփոփեց 2019թ-ի գործունեության արդյունքները բաժանմունքի տարեկան ընդհանուր ժողովում

    Սույն թվականի մայիսի 19-ին հեռավար եղանակով տեղի ունեցավ ՀՀ ԳԱԱ-ի Մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների  բաժանմունքի տարեկան ընդհանուր ժողովը: 
    ՀՀ ԳԱԱ-ի Մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների  բաժանմունքի կազմում ընդգրկված են՝ Մաթեմատիկայի, Մեխանիկայի, Ինֆորմատիկայի և ավտոմատացման պրոբլեմների ինստիտուտները, «Հիդրոմեխանիկայի և վիբրոտեխնիկայի բաժին» ՓԲԸ-ն:Բաժանմունքի կազմում ընդգրկված են` ՀՀ ԳԱԱ 13 ակադեմիկոս, 7 թղթակից անդամ, 25 արտասահմանյան անդամ, 5 պատվավոր դոկտոր: 
    2019թ-ին բաժանմունքի գիտաշխատողները տպագրել են  4  մենագրություն, 1 գիտաժողովների ժողովածու, 1 ուսումնական ձեռնարկ,  259 հոդված, որոնցից 119-ը` արտերկրում, 13 թեզիս, որոնցից 11-ը` արտերկրում: 
Բաժանմունքի ինստիտուտները կազմակերպել են  միջազգային և հանրապետական 17 գիտաժողովներ, կլոր սեղաններ, նպատակային դասըթացներ, միջազգային ֆինանսավորմամբ իրականցրել են 5  դրամաշնորհային ծրագիր (Ինֆորմատիկայի և ավտոմատացման պրոբլեմների ինստիտուտ):
    Հրատարակվել են` «ՀՀ ԳԱԱ տեղեկագիր. Մաթեմատիկա» (4 համար), «ՀՀ ԳԱԱ տեղեկագիր. Մեխանիկա» (4 համար) հանդեսները, «Հայկական մաթեմատիկական հանդես» էլեկտրոնային ամսագիրը, ՀՀ ԳԱԱ և ՀԱՊՀ տեղեկագիր» (տեխնիկական գիտություններ սերիա) (4 համար), Ինֆորմատիկայի և ավտոմատացման պրոբլեմների ինստիտուտի գիտական աշխատությունների ժողովածուն` «Կիբերնետիկայի և հաշվողական տեխնիկայի մաթեմատիկական հարցեր» (2 համար): 
    Ժողովի ընթացքում 2019թ-ի գիտական և գիտակազմակերպական գործունեության հիմնական արդյունքները ներկայացրեց բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Լենսեր Աղալովյանը: Այնուհետև ներկայացվեց հետևյալ գիտական զեկուցումը՝
    «ASNET-AM ցանցի տեսակոնֆերանսների և հեռավար ուսուցման հարթակ», (զեկուցող` Արթուր Պետրոսյան, ՀՀ ԳԱԱ ԻԱՊԻ):

20200521_1.jpg

Բաժանմունքի հիմնարկների կարևորագույն տեսական-կիրառական արդյունքներ

Մաթեմատիկայի ինստիտուտ

  • Դիֆերենցիալ հավասարումների մերոմորֆ լուծումների խնդիրն առաջին անգամ դիտարկվել է ընդհանուր տիրույթների համար։ Արձանագրվել են մի շարք կարևոր արդյունքներ (ղեկ.` ֆ.-մ.գ.դ. Գ. Բարսեղյան):

Մեխանիկայի ինստիտուտ

  • Դիտարկված է գազի գերձայնային հոսանքով շրջհոսվող իզոտրոպ գլանային թաղանթի ոչ գծային տատանումների խնդիրը: Հետազոտությունը կատարված է երկու տիպի ոչ գծայինությունների հաշվառմամբ՝ քառակուսային և խորանարդային: Աէրոառաձգական ոչգծայնության հաշվառման շնորհիվ ցույց է տրված, որ գազի հոսքի արագության պարամետրի փոփոխության որոշակի հատվածներում, «ամպլիտուդա-արագություն» կախվածությունը բազմարժեք է: Ցույց է տրված շրջհոսման արագության մեծության փոփոխության որոշակի տիրույթների գոյությունը, որտեղ հնարավոր չէ գրգռել չմարող ֆլատերային տատանումներ ինչպես մինչկրիտիկական, այնպես էլ հետկրիտիկական վիճակներում (լռության տիրույթներ): Ցույց է տրված, որ թաղանթի երկրաչափական պարամետրերի համապատասխան ընտրությամբ կարելի է ղեկավարել ամպլիտուդա-արագություն և ամպլիտուդա-հաճախություն կախվածությունների վարքը ինչպես որակական, այնպես էլ քանակական տեսանկյունից (ղեկ.՝ ակ. Գ. Բաղդասարյան, ֆ.մ.գ.թ. Մ.Միկիլյան, Ի. Վարդանյան):
  • ՀՀ շինարարական նորմերում  («Բետոնե և երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներ» ՀՀ ՇՆ 52-01-2019)  ճշգրտվել է բետոնի հաշվարկային դիմադրության մեծության վրա բեռնվածքների ազդեցության երկարատևությունը հաշվի առնող գործակցի (γբ1) արժեքը, թեթև բետոնների համար այն ենթարկվել է փոփոխության՝ 0,9 ից դառնալով 0,85 (ղեկ. ՝ տ.գ.դ.Կ. Կարապետյան):

Ինֆորմատիկայի և ավտոմատացման պրոբլեմների ինստիտուտ

  • Կողմնորոշված գրաֆը կոչվում է համիլտոնյան, եթե այն պարունակում է կողմնորոշված ցիկլ, որն անցնում է գրաֆի բոլոր գագաթներով; և կոչվում է  k-ուժեղ կապակցված, եթե գրաֆի ցանկացած x և y գագաթների կարգավորված զույգի համար գոյություն ունի x–ից դուրս եկող և  y մտնող ներքին գագաթներով չհատվող առնվազն k հատ կողմնորոշված ճանապարհ: Ապացուցվել է, որ ճիշտ է Մանոուսակիսի կողմից 1992 թ. առաջադրված (J. of Graph Theory, vol. 16, pp. 51-59, 1992) վարկածը: Ապացուցված վարկածից հետևում են սովորական գրաֆների համար Դիրակի (1952), Օրեի (1960) և կողմնորոշված գրաֆների համար (1960), Վուդալի (1972), Կամիոնի (1960), Նեշ-Վիլիամսի (1970) համիլտոնյանության բավարար պայմանները (ղեկ.՝ ֆ.մ.գ.թ. Ս.Դարբինյան):
  • Մշակվել է համակարգ, որն ապահովում է հնարավոր անվտանգությունը գաղտնի հաղորդագրությունը գաղտնալսողից  (ղեկ. ֆ.մ.գ.դ. Մ.Հարությունյան):
  • Մշակվել են մտավոր ունակությունների կառուցողական մոդելներ, mentals, որոնք ակնհայտորեն ընդլայնում են ալգորիթմները և օբյեկտ-կողմնորոշված ծրագրերը՝ մինչև բնական լեզվով հաղորդակցությունների ադեկվատ մոդելավորումը, միաժամանակ, համատեղելի են դասակարգիչների կապակցվածության վրա հիմնված մենթալ մոդելների՝ «արհեստական նեյրոնային ցանցերի» հետ (ղեկ.՝ ֆ.մ.գ.դ. Է.Պողոսյան):
  • Մշակվել և ստեղծվել են IMAP connector-ների միջոցով eduroam ծառայության մուտքի մեխանիզմը և LetsEncrypt հավաստագրերի կենտրոնացված տարաբաշխման համակարգը, որի օգնությամբ ստեղծվել է eduroam WiFi անլար միջավայրում freeradius IMAP connector-ների ավտոմատացված լուծում։ Մշակվել և ստեղծվել է LetsEncrypt սերվերային SSL հավաստագրերի wildcard տարբերակի ավտոմատացված կարգավորումը մի քանի դոմենների համար (ղեկ.՝ տ.գ.թ. Ա.Պետրոսյան):
  • Իրականացվել է «eduroam log-analysis ELK Dashboard» համակարգը, որի օգնությամբ հնարավոր է վերլուծել eduroam WiFi անլար միջավայրում գործող freeradius սերվերների աշխատանքը: Մշակվել և ստեղծվել է LetsEncrypt սերվերային SSL հավաստագրերի wildcard տարբերակի ավտոմատացված կարգավորումը մի քանի դոմենների համար։ Մշակվել և ներդրվել են վեբ կայքերի և վեբ սերվերների պաշտպանության առաջադեմ մեթոդներ։ Ստեղծվել է վեբ փոստ միջավայրի նոր տարբերակ (Rainloop փաթեթի հիման վրա)։ 
  • Ստեղծվել է մոնիթորինգային սերվերից ստացված տվյալների վիճակագրական SSL սերտիֆիկացման համակարգ։ Կատարվել է NextCloud համակարգի ընդհանուր օգտագործման ցանցային միջավայրում ներդրում։ Տեղադրվել են ծրագրային փաթեթներ աստղաֆիզիկայի ոլորտում բարձր արտադրողականություն պահանջող հաշվարկներ իրանականցելու համար (ղեկ.՝ տ.գ.թ. Ա.Պետրոսյան):
  • Նախապատրաստվել է «Ինքնակազմակերպվող համակարգերում բարդ դինամիկական պրոցեսների կոլեկտիվ հետազոտական և ղեկավարման համար բազմաօգտատեր համապիտանի ծրագրային հարթակի ստեղծում» նախագիծը: Մշակվել և ծրագրային իրականացվել են համակարգի մի շարք կոմպոնենտների փորձնական տարբերակները (ղեկ.՝ տ.գ.թ Ս. Պողոսյան): 
  • Մշակվել և իրականացվել է համայնքների հայտնաբերման վրա հիմնված նոր խորհրդատվական միջավայր, որն արդյունավետ է որոշ կիրառություններում, որտեղ այլ մոտեցումները ձախողվում են (ղեկ.՝ ֆ.-մ.գ.դ. Մ. Հարությունյան):
  • RGT Solver֊ների տիրույթի հետագա զարգացումը ներառում է նոր ինտերֆեյսների կառուցում տարբեր RGT խնդիրների ներմուծման համար, ինչը, հիմնվելով նեյրոնային ցանցերի վրա, RGT իրավիճակները փոխակերպում է սիմվոլիկ նկարագրությունների, ինչպես նաև նոր միջոցների ստեղծում սիստեմիկ դասակարգիչների ներկայացման և մշակման համար։ Նոր RGT Solver֊ները հաջողությամբ փորձարկվել են շախմատում և ռազմադաշտի խնդրի որոշակի ներկայացուցիչ հանդիսացող ռազմական ստրատեգիա “Generals: Command and Conquer” խաղում (ղեկ. ֆ.-մ.գ.դ. Է. Պողոսյան):
  • Զարգացվել են ցանցի մոնիթորինգ իրականացնող մասնագիտացված PostMaster և Nagios գործիքների հետ համագործակցման հնարավորությունները։ Իրականացվել է UniMail համակարգի ժամանակային բնութագրերի գնահատում՝ ռեգրեսիոն վերլուծության միջոցով։ Ստեղծվել են համակարգի կիրառության մասի ավտոմատացված կերպով ստատիստիկ տվյալների դուրս բերման գործիքներ (ղեկ.՝ տ.գ.դ. Ա.Նանասյան):
  • Ստեղծվել է աշխարhագրական տվյալների Հայկական խորանարդը (Armenian Data Cube), որը տրամադրում է ինտեգրված աշխարհագրական տվյալների միասնական միջավայր (տես http://datacube.sci.am) ներառելով իր մեջ Հայաստանի տարածքին վերաբերվող արբանյակային մուլտիսպեկտրալ նկարներ։ Տվյալները պարբերաբար համալրվում են Ամերիկյան (Landsat 7, 8) և Եվրոպական (Copernicus Sentinel-2) երկրի դիտարկման արբանյակներից ստացվող նկարներով։ Արբանյակային նկարների վերլուծության համար մշակվել է ծրագրային հարթակ օգտագործելով Python ծրագրավորման լեզուն և Jupyter միջավայրը։ Հարթակի աշխատանքը փորձարկվել է ջրային մակերեսի վերլուծության խնդիրների համար:
  • Հայկական վիրտուալ աստղադիտարանի համար մշակվել է աստղագիտական տվյալների փնտրման համակարգ SIA (Simple Image Access) արձանագրության հենքի վրա։ Միջավայրի իրականացման համար մշակվել է ձևաչափերի ձևափոխման գրադարան, որը փորձարկվել է Բյուրականի թվայնացված առաջին շրջահայության սպեկտրալ տվյալների համար (ղեկ.՝ տ.գ.թ. Հ.Ասցատրյան):
  • Մշակվել են «White Box» ծածկագրական համակարգեր և այն իրականացնող ծրագրային համակարգ (ակ. Գ. Խաչատրյան):
  • Մշակվել է տեսահսկման միջոցով օբյեկտների հայտնաբերման և ճանաչման լավարկմած տարբերակ (ֆ.-մ.գ.դ. Հ. Սարուխանյան):
  • Կատարվել է անօդաչու թռչող սարքի նկարահնման արդյունքներով օբյեկտների հայտնաբերման կատարելագործված տարբերակների մշակում (տ.գ.դ. Դ. Ասատրյան):

«Հիդրոմեխանիկայի և վիբրոտեխնիկայի բաժին» ՓԲԸ

  • Մղիչ սարքավորումներում (պոմպեր, կոմպրեսորներ, մոտոկոմպրեսորներ), նրանց միակցված մասերում և խողովակաշարերում ալիքային և տատանողական պրոցեսների ուսումնասիրման և կառավարման հետազոտությունների արդյունքում մշակվել են մեթոդիկա և միջոցներ, որոնք զգալիորեն փոքրացնում են նշված համակարգերում հեղուկի և գազի հոսքի ալիքային և հիդրավլիկ դիմադրությունները (ղեկ.՝տ.գ.թ. Գ.Ավետիսյան):

ՀՀ ԳԱԱ տեղեկատվական-վերլուծական ծառայություն
21.05.2020թ.


Ազդեր








Ս.թ. ապրիլի 1-ին, ժամը 12:00-ին ՀՀ ԳԱԱ Նախագահության նիստերի դահլիճում տեղի կունենա «Մագնիսաչափությունը՝ միջուկային սպին-բևեռացված 14N-ով ադամանդում NV-կենտրոնների հիման վրա» թեմայով սեմինար, որը կներկայացնի Լատվիայի համալսարանի պրոֆեսոր Մարցիս Աուզինշը

Ս.թ. մարտի 21-ին ժամը 11:00-ին ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանը կազմակերպում է «Ֆրանսերեն տպագիր ժառանգության ոսկե ֆոնդը» խորագրով միջոցառում՝ նվիրված Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային օրվան: Միջոցառումը տեղի կունենա ՀՀ ԳԱԱ նախագահության շենքի կլոր դահլիճում

Սույն թվականի մարտի 6-ին ժամը 15.00-ին ՀՀ ԳԱԱ նիստերի դահլիճում (Բաղրամյան պող., 24) տեղի կունենա Նովա Գորիցայի համալսարանի (Սլովենիա, ԵՄ) դոցենտ Արտեմ Բադասյանի «Ջրում սպիտակուցների կոնֆորմացիաների տեսական և փորձառական հարցեր» թեմայով գիտական զեկուցումը

ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնը սկսում է «Գիտական աշխատություններ» պարբերականի 2024թ.1 (27) հատորի հոդվածների ընդունումը: Առաջնահերթությունը տրվում է անգլերեն և ռուսերեն լեզուներով հոդվածներին: Հոդվածների ընդունման վերջնաժամկետն է՝ 2024թ. մարտի 1-ը

Международный инновационный центр нанотехнологий СНГ (МИЦНТ СНГ) при поддержке Межгосударственного фонда гуманитарного сотрудничества государств - участников СНГ (МФГС) и Объединенного института ядерных исследований объявляет о проведении конкурса на соискание грантов на разработку проектов в рамках деятельности МИЦНТ СНГ в 2024 году и очередной Стажировки молодых ученых и специалистов стран СНГ в Дубне в апреле - мае 2024года

2024թ․ մարտի 28-30-ը ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիան և Երևանի պետական համալսարանը անցկացնելու են «Հայաստանը որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ․ պատմամշակութային առնչություններ» թեմայով միջազգային գիտաժողով

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Հրապարակումներ մամուլում
27/03/2024

«Օպերային թատրոնի ստեղծագործական անձնակազմի արածը սխրանք է»
aravot.am
27/03/2024

Կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը Հայաստանի ջրային ռեսուրսների վրա
1lurer.am
25/03/2024

Ակադեմիական քաղաքի պարագայում գիտական համակարգի 2/3-ը կկրճատվի
hraparak.am
25/03/2024

Այդ կարգի ցնցումների կարիք ո՛չ երկիրն ունի, ո՛չ էլ մեր գիտությունը
hraparak.am
Կայքը հաճախել են
6 933 081

անգամ սկսած 01.01.2005թ.
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀՀ ԳԱԱ պատկերանիշ (սև, կապույտ)
Ճիշտ տառատեսակի արտապատկերման համար ներբեռնեք և տեղադրեք Arian AMU.ttf
Դեպի վեր Կայքը վերջին անգամ թարմացվել է՝  14:07, 29/03/2024 Դեպի վեր
Գլխավոր էջ - Ակադեմիայի մասին - Բաժանմունքներ - Կազմակերպություններ - Անդամներ - Կապ մեզ հետ - Կառուցվածք - COVID-19
Նախագահության անդամներ - Փաստաթղթեր - Ինովացիոն առաջարկներ - Հրատարակություններ - Հիմնադրամներ - Գիտաժողովներ - Մրցույթներ
Լուսանկարներ - Տեսադարան - Վեբ ռեսուրսներ - Այլ ակադեմիաներ - «Գիտություն» թերթ - «Գիտության աշխարհում» հանդես - Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր - Հոբելյաններ - Համալսարաններ - Նորություններ - Գիտական արդյունքներ - Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է - Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները - Հայտարարություններ - Լինդաու քաղաքում Նոբելյան մրցանակի դափնեկրի հետ հանդիպում - Կայքի քարտեզ
© Copyright 1998-2024 Բոլոր հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են:
Կայքը պատրաստված է և սպասարկվում է Հայաստանի ակադեմիական գիտահետազոտական կոմպյուտերային ցանցի կողմից (ASNET-AM):
Հարցերի կամ առաջարկությունների համար կարող եք ուղարկել նամակ webmaster {[ at ]} sci.am էլեկտրոնային փոստին: