ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Գլխավոր էջ Ակադեմիայի մասին Բաժանմունքներ Կազմակերպություններ Անդամներ Կապ մեզ հետ
Ազիզյան Ռուբեն Իլյիչի
Բժշկ.գ.դ., պրոֆեսոր
Կառուցվածք
Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր
Ինովացիոն առաջարկներ
Հրատարակություններ
Հիմնադրամներ
Գիտաժողովներ
Մրցույթներ
Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր
Լուսանկարներ
Տեսադարան
Վեբ ռեսուրսներ
Այլ ակադեմիաներ
«Գիտություն» թերթ
«Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր
Հոբելյաններ
Համալսարաններ
Նորություններ
Գիտական արդյունքներ
Սփյուռքի գիտնականները
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները
Հայտարարություններ
Կայքի քարտեզ
Գիտական արդյունքներ
06/05/2022
ՀՀ ԳԱԱ «Հայկենսատեխնոլոգիա» կենտրոնում ուսումնասիրվել են Քաջարանի հանքաքարի մանրէաբանական տարրալուծման հնարավորությունները

ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի «Հայկենսատեխնոլոգիա» գիտաարտադրական կենտրոնում ուսումնասիրվել են Քաջարանի պղնձամոլիբդենային հանքավայրի պղնձի պորֆիրային ցածրորակ (0,63-0,77%) հանքաքարի մանրէաբանական տարրալուծման հնարավորությունները և պղնձի կենսակորզման գործընթացի արդյունավետությունը:

Ուսումնասիրություններն իրականացվել են «Մանրէային կոնսորցիումների ստացում, ուսումնասիրում և կիրառում առաջնային և երկրորդային հումքերից պղնձի և այլ արժեքավոր մետաղների արդյունավետ կենսակորզման գործընթացումներում» թեմայի շրջանակներում՝ Մետաղների կենսատարրալվացման լաբորատորիայի վարիչ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր Նարինե Վարդանյանի ղեկավարմամբ:

«Աշխարհում պղնձի հարուստ պաշարների սպառման հետ մեկտեղ աճում է հետաքրքրությունն աղքատ՝ պղնձի ցածր պարունակությամբ (0,2-2,0%) հանքաքարերի նկատմամբ: Նշված  հանքաքարերի շահավետ  և շրջապատող միջավայրի համար անվտանգ եղանակ է հանդիսանում մանրէաբանական տարրալուծումը: Այս մեթոդն առավել հեռանկարային է աղքատ հանքաքարերի, հանքաթափոնների և պոչանքների համար, որոնց մշակումն ավանդական հրամետալուրգիական եղանակով շահավետ չէ և մեծ վտանգ է ներկայացնում շրջակա միջավայրի համար», - ասաց Նարինե Վարդանյանը:

Կենսատարրալուծման ժամանակակից բարձրարդյունավետ և բնապահպան եղանակը մետաղների ստացման նպատակով Հայաստանում դեռևս չի կիրառվում: Այդ նպատակով հետազոտություններ են իրականացվել` ուսումնասիրելու համար մետաղները տարրալուծող բակտերիաների բազմազանությունը և տարածվածությունը Հայաստանի և Արցախի պղնձի հանքավայրերի բիոտոպերում:

«Հայաստանում Քաջարանի և Արցախում Կաշենի հանքավայրերից մեկուսացվել են մետաղներ տարրալուծող բակտերիաներ: Ուսումնասիրվել են մեկուսացված բակտերիաների ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները, կայունությունը ծանր մետաղների նկատմամբ, սուլֆիդային ապարները քայքայելու ունակությունը: Ուսումնասիրվել են նաև ֆիզիկաքիմիական, տեխնոլոգիական գործոնների ազդեցությունը մեկուսացված բակտերիաների և նրանց համակեցությունների կողմից պղնձի կենսատարրալուծման գործընթացի վրա: Կենսատարրալուծման մնացորդների ապարագիտական հետազոտությունների արդյունքները թույլ են տվել բացահայտել հանքաքարի տարրալուծման 

մեխանիզմը: Ստացված տվյալների հիման վրա մշակվել են Քաջարանի հանքաքարից կենսատարրալուծման գործընթացի գիտական հիմունքները, ստեղծվել են մետաղներ տարրալուծող բակտերիաների հարուստ հավաքածու և տվյալների շտեմարան, ինչը հնարավորություն է ընձեռում առավել ակտիվ շտամների հիման վրա մշակել արդյունավետ և կայուն մանրէային համակեցություններ` կոնկրետ որոշակի հանքային հումքի մշակման համար», - ասաց Նարինե Վարդանյանը։

Գիտական աշխատանքն իրականացվել է «Հայկենսատեխնոլոգիա» գիտաարտադրական կենտրոնի բազային ֆինանսավորման շրջանակներում: Արդյունքները հրապարակվել են Springer-ի կողմից հրատարակված երկու գրքերի գլուխներում (9, 10), 8 գիտական հոդվածներում, որոնք տպագրվել են Web of Science գիտատեղեկատվական շտեմարանում հաշվառվող և ազդեցության գործակից ունեցող ամսագրերում: 

Կատարված գիտական հետազոտությունները բարձր են գնահատվել ՀՀ Գիտության կոմիտեի կողմից: Նարինե Վարդանյանը և ավագ գիտաշխատող, կենսաբանական գիտությունների թեկնածու Արևիկ Վարդանյանը 2021թ-ին ճանաչվել են որպես գիտական թեմաներում ընդգրկված բարձր արդյունավետությամբ աշխատող գիտաշխատողներ:

Գիտական հետազոտությունը մեծ հետաքրքրություն է առաջացրել գերմանացի գործընկերների մոտ: Նրանց հրավերով Նարինե Վարդանյանը և գիտաշխատող Աննա Խաչատրյանը 2021թ-ին գործուղվել են Գերմանիայի Դաշնության Մարտին-Լյութերի անվան Հալլե-Վիթենբերգի համալսարան: Երկու ամիս տևողությամբ ուսումնասիրություններ են իրականացվել պղնձի հանքաքարի կենսատարրալուծման ուղղությամբ համալսարանի բնական գիտությունների ֆակուլտետի կենսատեխնոլոգիայի բաժնում, Միկրոբիոլոգիայի ինստիտուտում և Երկրագիտության ինստիտուտում՝ դոկտոր Սաբինե Վիլչերի հետ համատեղ։ Գերմանացի գործընկերների հետ քննարկվել են Հալլե-Վիթենբերգի համալսարանի և ՀՀ ԳԱԱ «Հայկենսատեխնոլոգիա» գիտաարտադրական կենտրոնի Մետաղների կենսատարրալվացման լաբորատորիայի միջև հետագա համագործակցության հնարավորությունները: 

Չինական կողմի նախաձեռնությամբ 2021թ-ին գիտական արդյունքների փոխանակման և համատեղ հետազոտությունների ծրագիր է հաստատվել նաև Չինաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Օվկիանոսագիտության ինստիտուտի և ՀՀ ԳԱԱ «Հայկենսատեխնոլոգիա»-ի միջև՝ «Մետալուրգիական խարամներից գունավոր մետաղների տարրալուծման և միկրոօրգանիզմների, դրանց համակեցությունների և իմոբիլիզացված ձևերի միջոցով կենսալուծույթների վերականգնման գործընթացների ուսումնասիրությունը» թեմայի վերաբերյալ:
 
ՀՀ ԳԱԱ գիտության հանրայնացման և հասարակայնության հետ կապերի բաժին
06.05.2022թ.


Ազդեր








Մեկնարկել է 2026-2027 ուստարվա ասպիրանտուրայի առկա և հեռակա ընդունելության տեղերի ձևավորման գործընթացը։ Հայտերի ներկայացնելու վերջնաժամկետը՝ 2025թ․ հոկտեմբերի 20, ժամը 18:00 (Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի grants.hesc.am համակարգի միջոցով)

2025թ. հունիսի 16-ին ՀՀ ԳԱԱ-ն հայտարարեց համատեղ գիտական ծրագրերի մրցույթ Բուլղարիայի Գիտությունների ակադեմիայի հետ՝ 2026–2027թթ․ ժամանակահատվածի համար

2025թ. hունիսի 16-21-ը ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկայի կիրառական պրոբլեմների ինստիտուտը կազմակերպում է Ակադեմիկոս Ալպիկ Մկրտչյանի անվան «Ճառագայթային ֆիզիկա և հարակից կիրառություններ» 4-րդ միջազգային գիտական դպրոցը Երևան քաղաքում

Ս․թ․ հունիսի 26-ին ՀՀ ԳԱԱ-ն, ՀՀ ԳԱԱ Ա.Նալբանդյանի անվան քիմիական ֆիզիկայի ինստիտուտը, Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական կենտրոնը, Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտը, Գիտակրթական միջազգային կենտրոնը կազմակերպում է «Ժամանակակից քիմիա և Երկրի մասին գիտություններ. հանրամատչելիացման և ուսուցման հիմնախնդիրներ» խորագրով գիտագործնական համաժողով ավագ դպրոցների քիմիայի և աշխարհագրության ուսուցիչների համար

2025թ․ սեպտեմբերի 8-11 ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտը Երևանում անց է կացնում «Մագնիսական և գերհաղորդիչ նյութեր» XIII միջազգային գիտաժողովը (MSM25)

Ս.թ սեպտեմբերի 26-27-ը ՀՀ ԳԱԱ ՇՀՀ կենտրոնը հրավիրում է Ձեզ Գյումրի՝ առկա և հեռավար կարգով մասնակցելու «Շիրակի պատմամշակութային ժառանգությունը. հայագիտության արդի հիմնահարցեր» խորագրով 12-րդ միջազգային գիտաժողովի աշխատանքներին

Ս․թ․ հոկտեմբերի 17-18-ը ՀՀ ԳԱԱ-ն, ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ը, ՀՀ ԳԱԱ ԳԿՄԿ-ը ՀՀ ԳԱԱ-ում կազմակերպում են «Բնագիտությունը, մաթեմատիկան, տեխնիկան, ինֆորմատիկան XXI դարում. հանրամատչելիացման և ուսուցման հիմնախնդիրներ ու լուծումներ» խորագրով համահայկական 8-րդ կրթական գիտաժողով

2025 թ. հոկտեմբերի 22-25-ին ՀՀ ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտը, ՀՀ ԳԱԱ հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքը, ՌԳԱ Ա. Մ. Գորկու անվան համաշխարհային գրականության ինստիտուտը, Մխիթարյան միաբանությունը, Երևանի պետական համալսարանը, Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանը, ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանը հրավիրում են մասնակցելու Ավետիք Իսահակյանի ծննդյան 150-ամյակին նվիրված հոբելյանական միջազգային գիտաժողովին

Международный инновационный центр нанотехнологий СНГ (МИЦНТ СНГ) объявляет о проведении в 2025 году очередного Конкурса на соискание грантов и 18-й научной Стажировки для молодых ученых и специалистов из стран СНГ

Հրապարակումներ մամուլում
27/08/2025

Կառավարությունը պարտավորություն է վերցրել նաեւ գիտության ոլորտը դարձնել մրցունակ՝ էապես մեծացնելով ֆինանսավորումը. Ժաննա Անդրեասյան
aravot.am
26/06/2025

Մեկնարկել է հետդոկտորական կրթաթոշակների մրցույթ՝ ԵՄ «Հորիզոն Եվրոպա» ծրագրի Մարի Սկլոդովսկա-Կյուրի գործողություններ ենթածրագրի շրջանակներում
hesc.am
26/06/2025

Գիտության զարգացման ճշգրիտ գնահատում. երևանյան համաժողով
hesc.am
25/06/2025

Հայ-իտալական հնագիտական պեղումներ՝ Արուճի ամրոցում
1lurer.am
Կայքը հաճախել են
7 374 224

անգամ սկսած 01.01.2005թ.
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀՀ ԳԱԱ պատկերանիշ (սև, կապույտ)
Ճիշտ տառատեսակի արտապատկերման համար ներբեռնեք և տեղադրեք Arian AMU.ttf
Դեպի վեր Կայքը վերջին անգամ թարմացվել է՝  16:44, 02/07/2025 Դեպի վեր
Գլխավոր էջ - Ակադեմիայի մասին - Բաժանմունքներ - Կազմակերպություններ - Անդամներ - Կապ մեզ հետ - Կառուցվածք - Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր - Ինովացիոն առաջարկներ - Հրատարակություններ - Հիմնադրամներ - Գիտաժողովներ - Մրցույթներ - Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր - Լուսանկարներ - Տեսադարան - Վեբ ռեսուրսներ - Այլ ակադեմիաներ - «Գիտություն» թերթ - «Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում - Ազդեր - Հոբելյաններ - Համալսարաններ - Նորություններ - Գիտական արդյունքներ - Սփյուռքի գիտնականները
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն - Մեր երախտավորները - Հայտարարություններ - Կայքի քարտեզ
© Copyright 1998-2025 Բոլոր հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են:
Կայքը պատրաստված է և սպասարկվում է Հայաստանի ակադեմիական գիտահետազոտական կոմպյուտերային ցանցի կողմից (ASNET-AM):
Հարցերի կամ առաջարկությունների համար կարող եք ուղարկել նամակ webmaster {[ at ]} sci.am էլեկտրոնային փոստին: