ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Գլխավոր էջ Ակադեմիայի մասին Բաժանմունքներ Կազմակերպություններ Անդամներ Կապ մեզ հետ
Մկրտիչ Թումանյան
Մ.գ.դ., պրոֆեսոր
Կառուցվածք
Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր
Ինովացիոն առաջարկներ
Հրատարակություններ
Հիմնադրամներ
Գիտաժողովներ
Մրցույթներ
Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր
Լուսանկարներ
Տեսադարան
Վեբ ռեսուրսներ
Այլ ակադեմիաներ
«Գիտություն» թերթ
«Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր
Հոբելյաններ
Համալսարաններ
Նորություններ
Գիտական արդյունքներ
Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները
Հայտարարություններ
Կայքի քարտեզ
COVID-19
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Հայկ Մալխասյան

ԵԳԱԾ-ի «Գիտական հոդվածների տպագրության համար երիտասարդ գիտնականներին խրախուսման մրցույթի» շահառու

Հայկ Մալխասյանը ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Վիկտոր Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանի գիտաշխատող է, բժշկական գիտությունների թեկնածու։ Նա ղեկավարում է աստղադիտարանի Պատմամշակութային աստղագիտության գիտահետազոտական բաժինը։ Հայկ Մալխասյանը «Երիտասարդ գիտնականների աջակցության ծրագրի» շրջանակներում իրականացվող «Գիտական հոդվածների տպագրության համար երիտասարդ գիտնականներին խրախուսման մրցույթի» շահառուներից է։ 

Մրցույթին մասնակցել է «Հայագիտության և հումանիտար գիտությունների, հասարակական գիտությունների բնագավառներում (Գիտության կոմիտեի ցանկի 5-րդ և 6-րդ բաժիններում ընդգրկված մասնագիտություններով) ՀՀ Բարձրագույն որակավորման կոմիտեի ցանկերում ընդգրկված ամսագրերում տպագրված անգլալեզու գիտական հոդվածների համար դրամաշնորհի տրամադրում» ենթածրագրով։ Ներկայացրել է Զորաց Քարեր հուշարձանի աստղագիտական ուսումնասիրություններին վերաբերող «On «Observational Instruments» composed of Stones No. 12, 13 and 14 of «Zorats Qarer» Monument» հոդվածը, որը տպագրվել է «Բյուրականի աստղադիտարանի հաղորդումներ» գիտական պարբերականում 2022 թվականին:

Ո՞րն է Ձեր աշխատանքի գիտական արդյունքը, նորույթը, կարևորությունն ու արդիականությունը:

- Աշխատանքը նվիրված է «Զորաց Քարեր» հուշարձանի որոշ վեմերի (թիվ 12, 13 և 14) քննարկմանն աստղագիտական տեսանկյունից: Վեր են հանված դիտողական նպատակով դրանց կիրառության եղանակները: Մասնավորապես ցույց է տրված, որ թիվ 14 վեմը մեծ հավանականությամբ ծառայել է իբրև «նստահարթակ» թիվ 13 վեմի դիտողական անկյան ուղղությամբ դիտողի համար: Մյուս կիրառության ձևը թիվ 12 և 13 վեմերի անկյունների համադրման սկզբունքով հստակ ուղղության ձևավորումն է: Վերոնշյալ եղանակների կիրառման արդյունքում ի հայտ են գալիս հստակ ուղղություններ: Այս ուղղությունների քննությունը կատարվել է մի հավանական թվականի համար (ն.Ք. 9000), որն առանցքային է հայկական հնագույն օրացույցի (Նախահայկյան) սկզբնավորման տեսանկյունից, ինչպես նաև հուշարձանի ուսումնասիրությամբ մինչ այժմ ստացված արդյունքների առումով: Մանրամասն և համակողմանի քննությամբ ստացված արդյունքները համադրվել են հնագիտական նյութին, հայ ազգագրությանը և բանահյուսությանը: Համեմատականներ են անցկացվել երկնային լուսատուների դիտման օրերի և Նախահայկյան օրացույցի կարևոր կառուցվածքային միավորների միջև: Միևնույն ժամանակ դիտումների պայմանները և դիտվող աստղերի դիցաբանական կերպարները քննարկվել են հացարարման մշակույթի կարևորագույն փուլերի համատեքստում (ցանքս, հունձ և այլն): Զուգահեռներ են անցկացվել հայկական (նաև այլ ազգերի) կրոնածիսական պատկերացումների, ինչպես նաև, հուշարձանի ուսումնասիրությամբ արդեն հայտնի արդյունքների հետ:

Ի՞նչ քայլեր է պետք անել Ձեր ոլորտում հետազոտությունների միջազգայնացման ուղղությամբ: Որքանո՞վ է այն արդիական 21-րդ դարում։

- Միջազգայնացման համար պետք է համակարգված և թիմային աշխատանք: Հնաաստղագիտությունը նոր զարգացող ճյուղ է, և բազմաթիվ չլուծված խնդիրների լուծման անհրաժեշտություն կա: Այս ոլորտի հրապարակումները դեռ շատ չեն, սակայն գիտական աշխատանքին պետք է տալ ոչ թե քանակական, այլ որակական գնահատական:

Ի՞նչ դժվարությունների հետ է բախվում երիտասարդ գիտնականը Հայաստանում: 

- Երիտասարդ գիտնականը Հայաստանում բախվում է գոյության խնդրին և ստիպված է լինում իր թանկ ժամանակը և ռեսուրսը տրամադրել այլ ոլորտներում վաստակելու վրա:

Հայաստանում գիտության զարգացման համար ի՞նչ դերակատարում ունեն «Գիտուժ»-ը և այլ գիտական նախաձեռնությունները: 

- Գիտական նախաձեռնությունների գործունեությունը գովելի է և դրական է անդրադառնում ոլորտի պահպանման առումով: Ցանկությունս այն կլիներ, որ դրանք լինեն ավելի նպատակային:

Կբնութագրեք Ձեզ մեկ նախադասությամբ:

- Երևի հերթական «ճամփորդն» եմ, ով գիտի որտեղից է եկել և ուր է գնում:

Ի՞նչ գրքեր եք կարդում, կնշեք սիրելի ստեղծագործությունը, հեղինակին: 

- Հիմնականում մասնագիտական, սակայն անտարբեր չեմ դասականների ստեղծագործությունների նկատմամբ: Դրանց ընթերցումը նման է «Մեծ մարդկանց»  մենախոսություններն ունկնդրելուն:

Ի՞նչն է Ձեզ համար ամենակարևորը կյանքում և գիտության մեջ։ 

- Ապրել՝ գիտակցելով առաքելությունդ և որևէ պարագայում չշեղվել այդ ճանապարհից: Իմ գիտական երազանքն է ունենալ այնքան ժամանակ, որպեսզի ավարտին հասցնեմ այս ահռելի ոլորտի այն փոքր բաժինը, որն ի զորու կլինեմ:

Ինչպե՞ս եք վերաբերվում արհեստական բանականությանը, կարո՞ղ է այն փոխարինել Ձեզ Ձեր աշխատանքում: 

- Այնպես, ինչպես միջուկային ֆիզիկային: Դա կարող է ծառայել մարդկությանը և կարող է չարիք դառնալ մարդկության համար: Կախված է կիրառման նպատակներից: Իսկ փոխարինել մարդու ստեղծագործական կարողություններին անհնար է, քանի որ դրա ստեղծագործությունը, արդեն, չի կարող կոչվել մարդկային: 

Մոնիկա Երիցյան


Ազդեր








Ս.թ. ապրիլի 23-ին ժ. 13:00-ից ԳԱԱ տարեկան ընդհանուր ժողովի շրջանակներում ՀՀ ԳԱԱ նախագահության նիստերի փոքր դահլիճում կկայանան գիտական զեկուցումներ,որի ընթացքում ելույթ կունենան ԳԱԱ արտասահմանյան անդամներ՝ Գերմանիայից, Մեծ Բրիտանիայից, Շվեդիայից, Ֆրանսիայից և Ռուսաստանի Դաշնությունից

Ս/թ. ապրիլի 26-ին, ժամը 12.00-ին, ՀՀ ԳԱԱ մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտը և Հայկական տիեզերական ֆորումը անց են կացնում «Science in Space Analog Missions: AMADEE-24 Mars Simulation Results and the Future Prospects» աշխատաժողով (ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի կլոր դահլիճ, Բաղրամյան պ., 24)

2025թ. ապրիլի 28-30-ը ՀՀ ԳԱԱ Մաթեմատիկայի ինստիտուտը և ՌԴ Հարավային տարածաշրջանային գիտակրթական մաթեմատիկական կենտրոնը անց են կացնում «Օպերատորների տեսություն և հարմոնիկ անալիզ» միջազգային գիտաժողովը (Երևան, Հայաստան)

Ս․թ․ ապրիլի 29-ին ՀՀ ԳԱԱ-ն, ՀՀ ԿԳՄՍՆ-ը, ՀՀ ԳԱԱ ԳԿՄԿ-ը, ՀՐ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը և Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտը ՀՀ ԳԱԱ-ում կազմակերպում են «Հայոց լեզու և հայ գրականություն․ զարգացման միտումները, հանրամատչելիացման հնարավորությունները և դրանց արտացոլումը ուսումնական գործընթացում» համահայկական գիտաժողով

Ս.թ. մայիսի 5-8-ը ՀՀ ԳԱԱ Կենդանաբանության և հիդրոէկոլոգիայի գիտական կենտրոնը և Երևանի պետական համալսարանը համատեղ կազմակերպում են «Կենսաբազմազանություն, պահպանություն և կլիմայի փոփոխություն» խորագրով միջազգային գիտաժողով (ք.Երևան, ՀՀ ԳԱԱ նախագահության շենք)

2025թ. մայիսի 5-9 ՀՀ ԳԱԱ Վ.Համբարձումյանի անվ. Բյուրականի աստղադիտարանը Բյուրականում անց է կացնում 17-րդ հայ-վրացական աստղագիտական կոլոքվիումը

Ս.թ մայիսի 6-ին՝ ժամը 15․00-ին ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գրադարանում տեղի կունենա ՀԱԻ սոցիալական գործընթացների և ինստիտուտների մարդաբանության բաժնի «Պատերազմ և հիշողություն. Արցախյան երկրորդ պատերազմի հուշարձանացման հիմնախնդիրը» գրքի շնորհանդեսը

2025թ. hունիսի 16-21-ը ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկայի կիրառական պրոբլեմների ինստիտուտը կազմակերպում է Ակադեմիկոս Ալպիկ Մկրտչյանի անվան «Ճառագայթային ֆիզիկա և հարակից կիրառություններ» 4-րդ միջազգային գիտական դպրոցը Երևան քաղաքում

2025թ․ սեպտեմբերի 8-11 ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտը Երևանում անց է կացնում «Մագնիսական և գերհաղորդիչ նյութեր» XIII միջազգային գիտաժողովը (MSM25)

Ս.թ սեպտեմբերի 26-27-ը ՀՀ ԳԱԱ ՇՀՀ կենտրոնը հրավիրում է Ձեզ Գյումրի՝ առկա և հեռավար կարգով մասնակցելու «Շիրակի պատմամշակութային ժառանգությունը. հայագիտության արդի հիմնահարցեր» խորագրով 12-րդ միջազգային գիտաժողովի աշխատանքներին

Международный инновационный центр нанотехнологий СНГ (МИЦНТ СНГ) объявляет о проведении в 2025 году очередного Конкурса на соискание грантов и 18-й научной Стажировки для молодых ученых и специалистов из стран СНГ

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Հրապարակումներ մամուլում
05/05/2025

Կյանքից հեռացել է ԳԱԱ նախկին նախագահ, ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը
armenpress.am
05/05/2025

Մահացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը
factor.am
05/05/2025

Կյանքից հեռացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը
hesc.am
05/05/2025

Կյանքից հեռացել է ԳԱԱ նախկին նախագահ Ռադիկ Մարտիրոսյանը
livenews.am
Կայքը հաճախել են
7 327 397

անգամ սկսած 01.01.2005թ.
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀՀ ԳԱԱ պատկերանիշ (սև, կապույտ)
Ճիշտ տառատեսակի արտապատկերման համար ներբեռնեք և տեղադրեք Arian AMU.ttf
Դեպի վեր Կայքը վերջին անգամ թարմացվել է՝  17:00, 12/05/2025 Դեպի վեր
Գլխավոր էջ - Ակադեմիայի մասին - Բաժանմունքներ - Կազմակերպություններ - Անդամներ - Կապ մեզ հետ - Կառուցվածք - Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր - Ինովացիոն առաջարկներ - Հրատարակություններ - Հիմնադրամներ - Գիտաժողովներ - Մրցույթներ - Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր - Լուսանկարներ - Տեսադարան - Վեբ ռեսուրսներ - Այլ ակադեմիաներ - «Գիտություն» թերթ - «Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում - Ազդեր - Հոբելյաններ - Համալսարաններ - Նորություններ - Գիտական արդյունքներ - Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն - Մեր երախտավորները - Հայտարարություններ - Կայքի քարտեզ - COVID-19
© Copyright 1998-2025 Բոլոր հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են:
Կայքը պատրաստված է և սպասարկվում է Հայաստանի ակադեմիական գիտահետազոտական կոմպյուտերային ցանցի կողմից (ASNET-AM):
Հարցերի կամ առաջարկությունների համար կարող եք ուղարկել նամակ webmaster {[ at ]} sci.am էլեկտրոնային փոստին: