National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
General Page About Academy Divisions Organizations Members Contact us
Structure
Presidium Members
Documents
Innovation Proposals
Publications
Funds
Conferences
Competitions
International cooperation
Youth programs
Photogallery
Videogallery
Web Resources
Other Academies
"Gitutyun" newspaper
"In the World of Science" Journal
Publications in Press
Notices
Anniversaries
Universities
News
Scientific Results
Scientists of the Diaspora
Young Scientist Tribune
Our Honored Figures
Announcements
Sitemap
News
26/09/2024
Կյանքից հեռացել է ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Յուրի Սարգսյանը

Կյանքից հեռացել է Մեքենագիտության և մեխանիզմների տեսության, ռոբոտոտեխնիկայի ասպարեզի ականավոր գիտնական,  գիտության և բարձրագույն կրթության հմուտ կազմակերպիչ, ընդգծված հայրենասեր, ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ Յուրի Լևոնի Սարգսյանը:

Յուրի Սարգսյանը ծնվել է 1941 թ. փետրվարի 9-ին՝ Երևանում: 1962թ. ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի մեխանիկամեքենաշինական ֆակուլտետը: 1964թ. ընդունվել է Մոսկվայի քիմիական մեքենաշինության ինստիտուտի ասպիրանտուրան՝ «Մեխանիզմների, մեքենաների և ավտոմատ գծերի տեսություն» մասնագիտությամբ: 1967թ. պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը,  1975թ.՝ դոկտորական ատենախոսությունը, երկու տարի անց նրան  շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում: 

1971-1972թթ. անցել է գիտական փորձառություն Ստենֆորդի  համալսարանում, իսկ 1977-78թթ. Ստենֆորդի և Իլլինոյսի համալսարաններում աշխատել է որպես հրավիրված պրոֆեսոր:

Սկսելով իր աշխատանքային գործունեությունը Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում որպես ասիստենտ՝ Յուրի Սարգսյանն այնուհետև անցել է փայլուն ուղի՝  դոցենտ, պրոֆեսոր, ամբիոնի վարիչ, իսկ 1988թ. ընտրվել է Պոլիտեխնիկական ինստիտուտի (այժմ՝ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարան) ռեկտոր՝ մնալով բուհի ղեկին մինչև 2006 թվականը: Նրան վիճակված էր  դառնալ նախաձեռնողն ու գաղափարախոսը Հայաստանում բարձրագույն կրթության  կառուցվածքային-ծրագրային արմատական ռեֆորմի, որի նպատակն էր բարձրագույն կրթության համակարգը մերձեցնել ընդունված միջազգային չափանիշներին և հարմարունակ դարձնել այն շուկայական տնտեսության փոփոխվող կարիքներին և պահանջմունքներին:

Յուրի Սարգսյանի անմիջական ղեկավարությամբ Պոլիտեխնիկականը 1992թ. վերակազմավորվեց Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի (ՀՊՃՀ) և ԱՊՀ երկրների տարածքում առաջինն անցավ Բոլոնիայի գործընթացով ամրագրված  եռաստիճան կրթական համակարգին: Յուրի Սարգսյանն էական ներդրում ունի նաև Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանի և  Արցախի պետական համալսարանի հիմնման գործում: Երկար տարիներ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի (նախկինում՝ Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարան) և Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանի Հոգաբարձուների խորհրդների անդամ էր:

Բազմաբեղուն գիտնականը հեղինակ է միջազգային լայն ճանաչում ստացած  մենագրությունների և մեծաքանակ գիտական հոդվածների,  որոնք  նվիրված են մեխանիզմների սինթեզի տեսությանը և ավտոմատացված նախագծմանը, տարածական մեխանիզմների տեսությանը, ռոբոտատեխնիկական համակարգերի մեխանիկային, մեխանիզմների, ռոբոտների և ավտոմատացված համալիրների նոր տիպերի ստեղծմանը: Հետազոտությունների  արդյունքները ներկայացվել են մեխանիզմների և մեքենաների տեսության II-X համաշխարհային համաժողովներում, Ամերիկյան ինժեներ-մեխանիկների ընկերության համաժողովներում, տեսական  և  կիրառական մեխանիկայի, մեխանիզմների և մեքենաների տեսության միութենական համագումարներում,  միջազգային այլ գիտաժողովներում: 

Յուրի Սարգսյանը հիմնել է մեխանիզմների սինթեզի տեսության սկզբունքորեն նոր ուղղություն՝ ապրոքսիմացիոն կինեմատիկական երկրաչափություն, որը ստացել է լայն միջազգային ճանաչում: Ուղղության տեսական հիմունքները շարադրված են հեղինակի «Аппроксимационный синтез механизмов» մենագրությունում (М., Наука,1982), իսկ նոր տեսական  ապարատի հիմքի վրա ստեղծված մեխանիզմների ապրոքսիմացիոն սինթեզի մեթոդաբանությունը և ունիվերսալ ալգորիթմական մեթոդները՝ «Кинематика, динамика и точность механизмов» գրքում:     

Իր ծանրակշիռ գիտական վաստակի համար Յուրի Սարգսյանը 1986թ․ ընտրվել է ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, իսկ 1996թ․՝ իսկական անդամ: 1989-2006 թթ. եղել է ՀՀ ԳԱԱ նախագահության անդամ, 1994թ․ ընտրվել է ՀՀ ԳԱԱ փոխպրեզիդենտ: 

Ակադեմիկոս Յուրի Սարգսյանը վարել է նաև ակտիվ գիտահասարակական գործունեություն:1991-1995թթ․ եղել է մեխանիզմների և մեքենաների տեսության միջազգային ֆեդերացիայի (IFToMM) գործադիր կոմիտեի անդամ, իսկ 1998թ․ այդ ֆեդերացիայի Հայաստանյան անդամ-կազմակերպության նախագահն էր: 1994թ. ընտրվել է Միջազգային ինժեներական ակադեմիայի թղթակից-անդամ, 1995թ.՝ իսկական անդամ: Հայաստանի Հանրապետության և արտասահմանյան մի քանի գիտական հանդեսների խմբագրական կոլեգիաների անդամ էր, ՀԱՊՀ «Բանբեր»  հանդեսի գլխավոր խմբագիրը: 1995թ․ նա գիտական աստիճանաշնորհման «Մեքենաշինություն և մեքենագիտություն»  034 մասնագիտական խորհրդի նախագահն էր:

1995թ. օգոստոսին Միլանում տեղի ունեցած IFToMM-ի IX Համաշխարհային համաժողովում Յուրի Սարգսյանին շնորհվել է IFToMM-ի հատուկ մրցանակը՝ մեխանիզմների և մեքենաների տեսության ասպարեզում ակնառու ծառայությունների համար:

Յուրի Սարգսյանը նաև ճանաչված հասարակական և պետական գործիչ էր: 1990-1995 թթ. Եղել է ՀՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր և Սահմանադրական հանձնաժողովի անդամ՝ իր ներդրումն ունենալով Հայաստանի Անկախության հռչակագրի, ՀՀ առաջին Սահմանադրության, կրթության և գիտության վերաբերյալ օրենքների մշակման գործում: 

2008թ. արժանացել է Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի պատվավոր պրոֆեսորի կոչման, 2011թ. նրան շնորհվել է ՀՀ գիտության վաստակավոր գործչի կոչում, պարգևատրվել է մեծաքանակ շքանշաններով և մեդալներով:

Հայ ժողովուրդը կորցրեց իր լավագույն ու վաստակաշատ զավակներից մեկին: Խորապես ցավակցում ենք նրա ընտանիքին, աշակերտներին, գործընկերներին:Անմար հիշատակ սիրելի Յուրի Լևոնի Սարգսյանին:

ՀՀ ԳԱԱ Նախագահություն
ԳԱԱ Մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների բաժանմունք


Notices








On October 22-25, 2025, The Institute of Literature after M. Abeghyan of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Division of Armenology and Social Sciences of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Institute of World Literature after A.M. Gorky of the Russian Academy of Sciences, Mekhitarist Congregation, Yerevan State University, House-Museum of Avetik Isahakian, The Fundamental Scientific Library of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, invite to participate in the jubilee international conference dedicated to the 150th anniversary of Avetik Isahakyan's birth

From October 23 to 25, 2025, the the Institute of Archaeology and Ethnography of the National Academy of Sciences of Armenia will hеld the International conference "Fortresses and Defensive Systems in the Ancient Near East". The opening will take place on October 23 at 11:00 a.m. in the Round Hall of the Presidium of NAS RA (24, Marshal Baghramyan Avenue)

On October 24, 2025, the book presentation with the title "Tigranakert of Artsakh: The Historical and Cultural Image in the Light of Archaeological Research" (Yerevan, Institute of Archaeology and Ethnography Press, 2025) will take place at the Round Hall of the Presidium of the NAS RA (24, Marshal Baghramyan Avenue) at 11:00 a.m.

In October 28, 2025, an informational meeting with the Committee of the "Young Scientists Support Program" will be held at the Round Hall of the Presidium of the NAS RA at 16:00

Publications in Press
28/10/2025

Մարի Սկլադովսկա-Կյուրիի անվան Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության կրթաթոշակային ծրագրի հայտերի ընդունում
hesc.am
27/10/2025

Արևմտյան գործընկերների աջակցությամբ ոչ պիտանի ռադիոակտիվ աղբյուրները վնասազերծվում են
1lurer.am
24/10/2025

Մեզ շրջապատող նյութերի հնարավոր վտանգները, կենսաբանությունն ու մեքենայական ուսուցումը
infocom.am
21/10/2025

Կուր-Արաքսյան մշակույթը, արտասովոր մարդիկ և նրանց կավե արձանիկները
infocom.am
This site has been visited
7 520 897

times since 01.01.2005
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
NAS RA Logo (black, blue)
Top Website last updated on:  10:08, 04/11/2025 Top
General Page - About Academy - Divisions - Organizations - Members - Contact us - Structure - Presidium Members
Documents - Innovation Proposals - Publications - Funds - Conferences - Competitions - International cooperation
Youth programs - Photogallery - Videogallery - Web Resources - Other Academies - "Gitutyun" newspaper - "In the World of Science" Journal
Publications in Press - Notices - Anniversaries - Universities - News - Scientific Results - Scientists of the Diaspora
Young Scientist Tribune - Our Honored Figures - Announcements - Sitemap
© Copyright 1998-2025 All Rights Reserved.
Website is created and supported by Academical Scientific Research Computer Network of Armenia (ASNET-AM)
For any suggestions write to webmaster {[ at ]} sci.am