National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
General Page About Academy Divisions Organizations Members Contact us
Garegin A. Tosunyan
Doctor of Law, Prof.
Structure
Presidium Members
Documents
Innovation Proposals
Publications
Funds
Conferences
Competitions
International cooperation
Youth programs
Photogallery
Videogallery
Web Resources
Other Academies
"Gitutyun" newspaper
"In the World of Science" Journal
Publications in Press
Notices
Anniversaries
Universities
News
Scientific Results
Diaspora Department presents
Young Scientist Tribune
Our Honored Figures
Announcements
Sitemap
News
07/11/2018
Լեզվաբանները հարգանքի տուրք մատուցեցին մեծանուն հայագետին և գիտության հմուտ կազմակերպչին

   Ս.թ. հոկտեմբերի 29-ին ՀՀ ԳԱԱ Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտում տեղի ունեցավ միջոցառում՝ նվիրված ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս, գիտության վաստակավոր գործիչ, ՀՀ պետական մրցանակի դափնեկիր, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Գևորգ Բեգլարի Ջահուկյանին: Հանդիսությունը երկրորդն էր ակադեմիայի և լեզվի ինստիտուտի հիմնադրման ու զարգացման ակունքներում կանգնած մեծանուն լեզվաբաններին նվիրված միջոցառումների շարքում, որոնք լեզվի ինստիտուտը կազմակերպում է՝ ի նշանավորումն ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի հիմնադրման 75-ամյակի:
   Լեզվի ինստիտուտին շնորհավորելու էին եկել ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս-քարտուղար Հ.Մաթևոսյանը, հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար Յու. Սուվարյանը, ՀՀ լեզվի կոմիտեի նախագահ Դ. Գյուրջին-յանը,  ՀՀ սփյուռքի նախարարության, ԳԱԱ տարբեր հաստատությունների, գրողների միության, բուհերի ներկայացուցիչներ, մտավորականներ, ուսանողներ:
   Իր բացման խոսքում ինստիտուտի տնօրեն Վիկտոր Կատվալյանը համառոտ  ներկայացրեց ինստիտուտի անցած ուղին` ընդգծելով Գ. Ջահուկյանի մեծ ներդրումը հայագիտության և ինստիտուտի զարգացման գործում:
Ողջունելով ներկաներին՝ ակադեմիկոս Յու. Սուվարյանը կարևորեց նմանատիպ միջոցառումների անցկացումը և հույս հայտնեց, որ հայ լեզվաբաններին նվիրված նման անդրադարձները շարունակական կլինեն, մանավանդ որ խնդիր է դրվում ոչ միայն գնահատելու նրանց վաստակը, այլև շարունակելու և զարգացնելու եղած ավանդները: «Ես երջանկություն եմ ունեցել աշխատելու ակադեմիկոս Ջահուկյանի հետ Հայերենի բարձրագույն խորհրդում, – նշեց Յու.Սուվարյանը: – Մեծ է նրա ներդրումը ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության ոլորտում, նրա դիտարկումները արժանի են համաշխարհային ճանաչման»: Իր խոսքում ՀՀ լեզվի կոմիտեի նախագահ Դավիթ Գյուրջինյանը հիշեց Գ. Ջահուկյանի հետ առաջին հանդիպման և ծանոթության դրվագը` նշելով, որ ուսանողական տարիներից Գ. Ջահուկյանը իր համար անվիճելի հեղինակություն էր, հայագիտության հսկան: Շնորհավորելով լեզվի ինստիտուտի հիմնադրման 75 – ամյակը՝ Դ. Գյուրջինյանը ինստիտուտի աշխատակիցներին հաջողություն մաղթեց և ցանկացավ, որ առաջիկայում էլ հայ լեզվաբանները պահպանեն Գ.Ջահուկյանի որդեգրած և կրտսեր գործընկերներին փոխանցած գիտական աշխատանքի սկզբունքներն ու չափանիշները: ՀՀ սփյուռքի նախարարի և նախարարության աշխատակիցների անունից ողջույնի խոսք ասաց Հայկ Ենգիբարյանը: Շնորհավորելով հոբելյանի առիթով` նա մաղթեց, որ իր բարձր առաքելության մեջ ինստիտուտը միշտ հաջողի, և վստահություն հայտնեց, որ Սփյուռքի նախարարության ու լեզվի ինստիտուտի գործակցությունը կշարունակվի՝ ի նպաստ հայերենի տարածման և հայապահպանության: ՀՀ գրողների միության նախագահի, նախագահության վարչության անունից շնորհավորական խոսք ասաց միության քարտուղար Պետրոս Դեմիրճյանը: Համալսարանում աշակերտած լինելով մեծ հայագետին՝ նա մի քանի դրվագ պատմեց Գ.Ջահուկյանի դասախոսություններից: Պրոֆեսոր Լալիկ Խաչատրյանը ողջույնի խոսքում նշեց. «Լեզվի ինստիտուտը կայացած և կարևորագույն հաստատություն է, որն իր գոյության 75 տարիների ընթացքում ստեղծել է մնայուն արժեքներ, և այդ ֆոնին ինստիտուտի կենսագրության մեջ եղել են անձինք, որոնք ոչ միայն նշանավոր գիտնականներ, այլև գիտության մեծ կազմակերպիչներ են եղել, գիտության բարձրագույն արժեքների դավանողներ՝ բարոյական վսեմ կերպարով:  Այդպիսին էր Գ. Ջահուկյանը»:

20181107_body.jpg
   Այնուհետև բանախոսեց ինստիտուտի գիտաշխատող, բ.գ.թ. Մերի Սարգսյանը՝ հանգամանալից ներկայացնելով Գ. Ջահուկյանի կյանքը և գիտական գործունեությունը: Մ. Սարգսյանն անդրադարձավ Գ. Ջահուկյանի հետա¬զոտության բոլոր ոլորտներին՝ հայերենի համեմատական քերականություն, հայ քերականական մտքի պատմություն, հայոց լեզվի պատմություն, հայ բարբառագիտություն, ժամանակակից հայոց լեզվի տեսություն, հնդեվրոպական և նոստրատիկ լեզվաբանություն, ընդհանուր լեզվաբանություն, լեզվաբանության պատմություն, լեզվաբանության տեսություն և այլն : «Հարստացնելով լեզվաբանության բնագավառը նոր մտքերով, որոնք հանդես են գալիս որպես ամբողջական համակարգեր, փորձելով նպաստել հայ և համաշխարհային լեզվաբանական մտքի զարգացմանը՝ Գ. Ջահուկյանն իր աշխատություններում առաջ է քաշել լեզվաբանական զանազան խնդիրների լուծման ճշգրիտ ուղիներ: Կարելի է անվերապահորեն ասել, որ Գ. Ջահուկյանի շնորհիվ մի նոր բարձունքի է հասել հայ և համաշխարհային լեզվաբանական միտքը»,- ասաց նա: Բանախոսը ելույթը եզրափակեց Գ. Ջահուկյանի բանաստեղծություններից մեկով:
   Միջոցառման երկրորդ հատվածում մեծանուն հայագետի գործընկերներն ու սաները պատմեցին դրվագներ ու հուշեր Գ. Ջահուկյանի մասին, կրկին ու կրկին արժևորվեց մեծ գիտնականի վաստակը: ԳԱԱ թղթակից անդամ, բ.գ.դ. Լավրենտի Հովհաննիսյանը նշեց. «Ովքեր ծանոթ են Ջահուկյանին, կփաստեն, որ նա, ինչ մասնագիտություն էլ ընտրեր, լինելու էր առաջինը այդ ասպարեզում: Երջանիկ ենք, որ առիթ ենք ունեցել մոտիկից ծանոթ լինելու նրան, շփվելու նրա հետ, լսելու նրա խորհուրդները: Նա համաշխարհային մեծ ճանաչում ունեցող գիտնական էր, մեծերի շարքում էր»: ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետի դեկան, պրոֆեսոր Արծրուն Ավագյանն ընդգծեց, որ համալսարանում ևս վառ են պահում Գ. Ջահուկյանի հիշատակը, նրա անունով են անվանակոչել լսարաններից մեկը: Ինստիտուտի ընդհանուր և համեմատական լեզվաբանության բաժնի վարիչ, պրոֆեսոր Վազգեն Համբարձումյանը հուշեր պատմեց Գ. Ջահուկյանի հետ իր աշխատանքային շփումներից: Բ.գ.դ. Ռոբերտ Թոխմախյանը խոսեց Գ. Ջահուկյանի գիտակազմակերպչական գործունեության մասին:
   Միջոցառումը եզրափակվեց «Ջահուկյանական ընթերցումներ» մատենաշարի 13-րդ պրակի շնորհանդեսով: «Ջահուկյանական ընթերցումներ» մատենաշարի ստեղծման պատմությունը ներկայացրեց ինստիտուտի գիտական քարտուղար, բ.գ.թ. Անահիտ Աբրահամյանը: Նա նշեց, որ ՀՀ ԳԱԱ լեզվի ինստիտուտի բազմաթիվ հրատարակությունների շարքում առանձնանում է «Ջահուկյանական ընթերցումները», որը միաժամանակ հարգանքի ու գնահատանքի յուրատեսակ տուրք է վաստակաշատ գիտնականին, ղեկավարին, ավագ գործընկերոջը և մեծ ուսուցչին: 2006-2018 թվականների ընթացքում մատենաշարի պրակներում հրատարակվել է 380 հոդված, որոնց մեջ կան նաև Ջահուկյանի կյանքին և գործունեությանը նվիրված աշխատանքներ: Մատենաշարը թեմատիկ լայն ընդգրկում ունի՝ արդի հայերեն, հայոց լեզվի պատմություն, բարբառագիտություն, ընդհանուր և կիրառական լեզվաբանություն, համեմատական լեզվաբանություն, բառարանագրություն և այլն: Ա. Աբրահամյանը ընդգծեց մատենաշարի խմբագրական խորհրդի, հատկապես՝ ինստիտուտի գիտական գծով փոխտնօրեն Նազիկ Հովհաննիսյանի ջանադիր աշխատանքը յուրաքանչյուր ժողովածուի խմբագրման, սրբագրման և հրատարակության պատրաստելու գործում: «Լեզվաբան-հետազոտողները յուրաքանչյուր միտք թղթին հանձնելիս նորից ու նորից պետք է մտածեն՝ տեսնես Ջահուկյանը ի՞նչ կասեր…»,- ամփոփեց Ա.Աբրահամյանը:


Notices








On October 22-25, 2025, The Institute of Literature after M. Abeghyan of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Division of Armenology and Social Sciences of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Institute of World Literature after A.M. Gorky of the Russian Academy of Sciences, Mekhitarist Congregation, Yerevan State University, House-Museum of Avetik Isahakian, The Fundamental Scientific Library of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, invite to participate in the jubilee international conference dedicated to the 150th anniversary of Avetik Isahakyan's birth

On June 12, 2025, the director of the Institute of the Physical Research (Candidate of Phys.-Math. Sci.) Pavel Muzhikyan will present a seminar on the topic "New research opportunities and collaborations" at the conference hall of Presidium of the NAS RA at 15.00

On 16-21 June, 2025, the Institute of Applied Problems of Physics of NAS RA organizes "IV International Scientific School for Radiation Physics and Related Applications named after Academician Alpic Mkrtchyan", in Yerevan

On June 26, 2025, the NAS RA, the Institute of Chemical Physics after A.B. Nalbandyan, the Scientific Technological Center of Organic and Pharmaceutical Chemistry, the Institute of Geological Sciences, the International Scientific Educational Center of NAS RA will organize a Scientific and practical conference for chemistry and geography teachers of high schools entitled"Modern Chemistry and Earth Sciences: Issues of Popularization and Teaching"

On 8-11 September, 2025, the Institute for Physical Research of NAS RA is holding the XIII International Conference on Magnetic and Superconducting Materials (MSM25) in Yerevan, Armenia

On September 26-27, 2025 the Shirak Center for Armenological Studies of NAS RA invites you to Gyumri to participate in the 12th International Conference entitled "Historical and Cultural Heritage of Shirak: Contemporary Issues of Armenian Studies"

On October 17-18, 2025, the NAS RA, the Ministry of Education, Science, Culture and Sports of RA, the International Scientific and Educational Center of NAS RA will organize a "National Sciences, Mathematics, Technology, and Computer Science in the 21st Century: problems and solutions in the field of popularization and education" 8th Pan-Armenian Conference at the National Academy of Sciences of RA

Международный инновационный центр нанотехнологий СНГ (МИЦНТ СНГ) объявляет о проведении в 2025 году очередного Конкурса на соискание грантов и 18-й научной Стажировки для молодых ученых и специалистов из стран СНГ

Publications in Press
10/06/2025

Տրվել է ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի մրցանակ 2025–ի մեկնարկը. ո՞ր բնագավառների ներկայացուցիչները կարող են դիմել
news.am
09/06/2025

Հայաստանի գիտության արդյունավետությունը․ համեմատություն Իտալիայի հետ
infocom.am
07/06/2025

Бюраканская обсерватория день за днем
golosarmenii.am
04/06/2025

Тернистый путь и подводные камни
golosarmenii.am
This site has been visited
7 358 554

times since 01.01.2005
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
NAS RA Logo (black, blue)
Top Website last updated on:  17:38, 13/06/2025 Top
General Page - About Academy - Divisions - Organizations - Members - Contact us - Structure - Presidium Members
Documents - Innovation Proposals - Publications - Funds - Conferences - Competitions - International cooperation
Youth programs - Photogallery - Videogallery - Web Resources - Other Academies - "Gitutyun" newspaper - "In the World of Science" Journal
Publications in Press - Notices - Anniversaries - Universities - News - Scientific Results - Diaspora Department presents
Young Scientist Tribune - Our Honored Figures - Announcements - Sitemap
© Copyright 1998-2025 All Rights Reserved.
Website is created and supported by Academical Scientific Research Computer Network of Armenia (ASNET-AM)
For any suggestions write to webmaster {[ at ]} sci.am