National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
General Page About Academy Divisions Organizations Members Contact us
Ruben I. Azizyan
Dr. of Medicine, Prof.
Structure
Presidium Members
Documents
Innovation Proposals
Publications
Funds
Conferences
Competitions
International cooperation
Youth programs
Photogallery
Videogallery
Web Resources
Other Academies
"Gitutyun" newspaper
"In the World of Science" Journal
Publications in Press
Notices
Anniversaries
Universities
News
Scientific Results
Scientists of the Diaspora
Young Scientist Tribune
Our Honored Figures
Announcements
Sitemap
Young Scientist Tribune
Տաթևիկ Ալոյան

ԵԳԱԾ-ի «Գիտական հոդվածների տպագրության համար երիտասարդ գիտնականներին խրախուսման մրցույթի» շահառու

«Երիտասարդ գիտնականների աջակցության ծրագրի» շրջանակներում իրականացվող «Գիտական հոդվածների տպագրության համար երիտասարդ գիտնականներին խրախուսման» մրցույթի շահառուներից է Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի Ագրոկենսատեխնոլոգիայի գիտական կենտրոնի գիտաշխատող Տաթևիկ Ալոյանը։

Նա շահառու է ճանաչվել «Scimago Journal & Country Ranking (SJR)»-ում ամսագրերի դասակարգման ավելի բարձր քառորդում առաջին անգամ տպագրության համար։ Տաթևիկ Ալոյանը ներկայացրել է  «Distribution of Biodiversity of Wild Beet Species (Genus Beta L.) in Armenia under Ongoing Climate Change Conditions» («Ճակնդեղի (Beta L. ցեղ) վայրի տեսակների կենսաբազմազանության տարածվածությունը Հայաստանում կլիմայի շարունակական փոփոխության պայմաններում») հոդվածը։ Այն տպագրվել է «Multidisciplinary Digital Publishing Institute (MDPI)» hրատարակչի «Plants» ամսագրում:

Հոդվածի համահեղինակներն են ՀԱԱՀ Ագրոկենսատոխնոլոգիայի գիտական կենտրոնի տնօրեն Անդրեաս Մելիքյանը, Նորվեգիայի Արկտիկական համալսարանի (UiT) պրոֆեսոր Լաուրա Յակոլան,  գիտաշխատողներ Աննա Ավետիսյանը, Մարգարիտա Հարությունյանը և Ամալյա Իսկանդարյանը: Հետազոտությունները կատարվել են Նորվեգիայի Արկտիկական համալսարանի Կլիմայական հետազոտությունների լաբորատորիայում:

Տաթևիկ Ալոյանը հեղինակ է 16 գիտական հոդվածի և 1 սորտի ստացման արտոնագրի: Հոդվածներից 4-ը տպագրվել են «Scopus» գիտատեղեկատվական շտեմարանի ամսագրերում:

 Ո՞րն է Ձեր աշխատանքի գիտական նորույթը ու արդիականությունը:

- Առաջին անգամ ուսումնասիրվել է ճակնդեղի վայրի տեսակների հայաստանյան բազմազանությունը մոլեկուլային մակարդակով։ Արդյունքում հայտնաբերվել է նոր տեսակ, որը, հավանաբար, բնության մեջ առաջացած բնական հիբրիդ է: Այս ուղղությամբ հետազոտությունները շարունակվում են:

Հայաստանի բուսական պաշարների հարուստ գենոֆոնդը հնագույն ժամանակներից օգտագործվել է մշակաբույսերի ստեղծման համար: Շատ կարևոր են նրանց պահպանումը և արդյունավետ օգտագործումը: Ցավոք սրտի, կլիմայի փոփոխության, մթնոլորտային օդի աղտոտվածության պատճառով մշակովի շատ բույսերի վայրի ազգակիցների տարածման արեալները խիստ կրճատվել են: Այդ առումով կարևոր են սելեկցիոն տեսակետից արժեքավոր բույսերի վայրի ազգակիցների ուսումնասիրությունները։

Ձեր ստացած ո՞ր գիտական արդյունքն եք համարում ամենակարևորը և ինչո՞ւ:

- Կարծում եմ՝ դա կլինի իմ թեկնածուական ատենախոսական աշխատանքը, որն իրականացրել եմ գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր պրոֆեսոր Անդրեաս Մելիքյանի ղեկավարությամբ և մինչև տարեվերջ կներկայացնեմ հրապարակային պաշտպանության: Աշխատանքիս թեման է «Հայաստանում տարածված ճակնդեղի (Beta L.) վայրի տեսակների և պոպուլյացիոն սորտերի գենետիկական բնութագիրը որպես սելեկցիոն ելանյութ»։ Նպատակն է Հայաստանում տարածված, էվոլյուցիոն զարգացման ընթացքում ձևավորված ճակնդեղի 3 վայրի տեսակների և սեղանի, շաքարի ու կերի ճակնդեղների 11 պոպուլյացիոն սորտերի մորֆո-կենսաբանական և ֆիլոգենետիկական առանձնահատկությունների պարզաբանումը, սպիտակուցային և ԴՆԹ մարկերների հայտնաբերումը, արժեքավոր տեսակների, պոպուլյացիաների առանձնացումը։ Դա կարող է արժեքավոր ելանյութ հանդիսանալ սելեկցիայի համար՝ բարձրարդյունավետ սորտեր ստեղծելու ճանապարհին:

Ի՞նչ դժվարություններ կան երիտասարդ գիտնականների համար Հայաստանում։

- Մինչև վերջին տարիները երիտասարդ գիտնականի հիմնական խնդիրը ցածր վարձատրությունն էր: Շատ քիչ մասնագետներ էին զբաղվում գիտությամբ: Այժմ պետության քաղաքականության փոփոխությունները և գիտնականի դերի բարձրացումը խթանում են երիտասարդների ներգրավումը գիտության մեջ: Պետությունը աջակցություն ցուցաբերում է երիտասարդ գիտնականներին տարբեր մրցույթների և ծրագրերի տեսքով: Կարծում եմ՝ կարելի է որոշ շտկումներ մտցնել մրցույթների պայմաններում, որպեսզի ավելի շատ մասնագետներ կարողանան մասնակցել դրանց:

Բացի մասնագիտականից, ի՞նչ հմտություններ կարող են մրցակցային առավելություն տալ երիտասարդ գիտնականին Ձեր ոլորտում: 

- Երբեք չպետք է բավարարվել իմացածով, միշտ պետք է քայլել ժամանակին համահունչ և անընդհատ սովորել։ Պետք է լինել ճկուն, մի քիչ էլ խենթ միտք ունենալ, քանի որ գիտությունը ստեղծագործություն է: Ժամանակակից գիտնականը պետք է կարողանա մեկ քայլ առաջ նայել և կատարել այնպիսի հետազոտություններ, որոնց արդյունքներն ապագայում խթան կհանդիսանան։  

Ի՞նչ նախադրյալներ ունենք Հայաստանում հետթեկնածուական կարգավիճակի (PostDoc) համակարգի ներդրման համար և ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք:

- PostDoc համակարգի ներդրումը Հայաստանում կարևոր և անհրաժեշտ է: Այն կնպաստի փորձի փոխանակմանը, գիտական ներուժի զարգացմանը, մասնագիտական առաջընթացին: 

Հայաստանում գիտության զարգացման համար ի՞նչ դերակատարում ունեն «Գիտուժ»-ը և այլ գիտական նախաձեռնությունները: 

- Ողջունելի է գիտական նախաձեռնությունների գործունեությունը։ «Գիտուժ»-ի ձեռքբերումներից եմ համարում գիտության հանրայնացումը, գիտնականների նկատմամբ ուշադրության ավելացումը, աշխատավարձերի բարձրացման, գիտական թեմաների ֆինանսավորման հարցերի քննարկումն ու առաջ մղումը։

Ի՞նչ նախասիրություններ ունեք։ 

- Սիրում եմ քայլել, երաժշտություն լսել, ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել, նաև կարդալ։ Արկածային և դրամատիկ գրքեր եմ սիրում, սակայն վերջին շրջանում ժամանակի սղության պատճառով հիմնականում մասնագիտական գրականություն եմ կարդում։

Կբնութագրեք Ձեզ մեկ նախադասությամբ:

- Մարդ, ով փորձում է գտնել դրականը բոլոր հարցերում։

Ո՞րն է Ձեր գիտական երազանքը։

- Հասնել այնպիսի գիտական արդյունքի, որի շնորհիվ կկարողանամ համաշխարհային հայտնիություն բերել մեր երկրին:

Ի՞նչ կարգախոսով եք առաջնորդվում:

- Չընկճվել դժվարություններից, միշտ նայել առաջ:

Մոնիկա Երիցյան


Notices








On September 15–19, 2025, Byurakan Astrophysical Observatory after V. Ambartsumian of NAS RA organizes the international conference "Astronomical Surveys and Big Data – 3" (ASBD-3) in Byurakan

On September 16–19, 2025, the Division of Physics and Astrophysics of NAS RA and the Institute for Physical Research of NAS RA will organize the Annual International Conference on "Laser Physics". The opening ceremony of the Conference LP 2025 and the first-day scientific session devoted to the Quantum Science and Technologies will be held at the Presidium of NAS RA

On September 21-25, 2025 Scientific Technological Center of Organic and Pharmaceutical Chemistry of NAS RA, Yerevan State University and N.D. Zelinsky Institute of Organic Chemistry of the Russian Academy of Sciences are organizing the International Conference "New Emerging Trends in Chemistry" (NewTrendsChem-2025)

On 22–26 September, 2025, Institute for Informatics and Automation problems of NAS RA organizes the 15th International Conference on "Computer Science and Information Technologies - CSIT-2025" (Yerevan, Armenia)

On 22-26 September, 2025, the Institute of Mechanics NAS RA organizes IX international conference "Topical Problems of Continuum Mechanics" (Tsakhkadzor, Armenia)

On September 26-27, 2025 the Shirak Center for Armenological Studies of NAS RA invites you to Gyumri to participate in the 12th International Conference entitled "Historical and Cultural Heritage of Shirak: Contemporary Issues of Armenian Studies"

On September 30 , 2025, the director of the Institute of Radiophysics and Electronics of NAS RA (Candidate of Phys.-Math. Sci.) Tigran Zakaryan will present a seminar on the topic "IRPhE. Collaborations" at the conference hall of Presidium of the NAS RA at 14.00

On October 6–10, 2025, Byurakan Astrophysical Observatory after V. Ambartsumian of NAS RA will host the international conference "Astronomical Heritage of the Middle East – 2" (AHME-2) under the auspices of UNESCO in Byurakan

On October 17-18, 2025, the NAS RA, the Ministry of Education, Science, Culture and Sports of RA, the International Scientific and Educational Center of NAS RA will organize a "National Sciences, Mathematics, Technology, and Computer Science in the 21st Century: problems and solutions in the field of popularization and education" 8th Pan-Armenian Conference at the National Academy of Sciences of RA

The process of allocating full-time and part-time PhD admission slots for the 2026–2027 academic year has commenced. The deadline for application submission is October 20, 2025, at 18:00 (via Higher Education and Science Committee system: grants.hesc.am)

On October 22-25, 2025, The Institute of Literature after M. Abeghyan of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Division of Armenology and Social Sciences of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, The Institute of World Literature after A.M. Gorky of the Russian Academy of Sciences, Mekhitarist Congregation, Yerevan State University, House-Museum of Avetik Isahakian, The Fundamental Scientific Library of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, invite to participate in the jubilee international conference dedicated to the 150th anniversary of Avetik Isahakyan's birth

Publications in Press
01/09/2025

От человека разумного к человеку покорному?
golosarmenii.am
25/08/2025

ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչությունը լույս ընծայեց Կոմիտասի Երկերի ժողովածուի երկրորդ հրատարակության երկրորդ հատորը, որն ընդգրկում է Կոմիտասի խմբերգերը
aravot.am
29/07/2025

Համագործակցության հուշագիր՝ միտված պատմամշակութային ժառանգության հանրահռչակմանը
1lurer.am
26/07/2025

Գիտաշխատողները քարտեզագրում են դարավանդային այգիները
1lurer.am
This site has been visited
7 447 508

times since 01.01.2005
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
NAS RA Logo (black, blue)
Top Website last updated on:  17:22, 18/09/2025 Top
General Page - About Academy - Divisions - Organizations - Members - Contact us - Structure - Presidium Members
Documents - Innovation Proposals - Publications - Funds - Conferences - Competitions - International cooperation
Youth programs - Photogallery - Videogallery - Web Resources - Other Academies - "Gitutyun" newspaper - "In the World of Science" Journal
Publications in Press - Notices - Anniversaries - Universities - News - Scientific Results - Scientists of the Diaspora
Young Scientist Tribune - Our Honored Figures - Announcements - Sitemap
© Copyright 1998-2025 All Rights Reserved.
Website is created and supported by Academical Scientific Research Computer Network of Armenia (ASNET-AM)
For any suggestions write to webmaster {[ at ]} sci.am