ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Գլխավոր էջ Ակադեմիայի մասին Բաժանմունքներ Կազմակերպություններ Անդամներ Կապ մեզ հետ
Արմեն Սեդրակյան
Ֆ.-մ.գ.դ., պրոֆեսոր
Կառուցվածք
Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր
Ինովացիոն առաջարկներ
Հրատարակություններ
Հիմնադրամներ
Գիտաժողովներ
Մրցույթներ
Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր
Լուսանկարներ
Տեսադարան
Վեբ ռեսուրսներ
Այլ ակադեմիաներ
«Գիտություն» թերթ
«Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր
Հոբելյաններ
Համալսարաններ
Նորություններ
Գիտական արդյունքներ
Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները
Հայտարարություններ
Կայքի քարտեզ
COVID-19
Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Անահիտ Տոնապետյան

   Բանասիրական գիտությունների դոկտոր, ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ Անահիտ Տոնապետյանը ծնվել է 1962թ. ապրիլի 18-ին, Ֆրանսիայի Լիոն քաղաքում: Նրա կրթության, դաստիարակության և հոգեկերտվածքի վրա անջնջելի հետք են թողել պապիկն ու տատիկը: Խարբերդցի պապիկին՝  Տոնապետ Տոնապետյանին, Անահիտը համարում է իր հայկական արժեհամակարգի հիմնական սյունը: Տոնապետը 1913թ. մեկնել էր Միացյալ Նահանգներ և, ճակատագրի կամոք, ամբողջ ընտանիքից, որը բաղկացած էր 12 անդամից, միայն ինքն է փրկվում եղեռնից: Լսելով Ցեղասպանության մասին՝ Տոնապետն անդամագրվում է Ֆրանսիայի Արևելյան լեգեոնին, քանի որ այդ ժամանակ Ֆրանսիան ծրագրում էր ազատագրել Կիլիկիան և այդ նպատակով հավաքագրում էր հայազգի կամավորականների: Պապիկը նորից հնարավորություն է ունենում մտնել «Էրգիր», որտեղ ամուսննում է և 1922թ. ընտանիքով գաղթում Ֆրանսիա: Անահիտ Տոնապետյանի ծնողները` Ավետիսը և Շաքեն, ծնված լինելով Ֆրանսիայում, ցանկանում էին ստեղծվել ավանդական հայկական ընտանիք՝ իրենց չորս երեխաներին փոխանցելով հայկական արժեքներն ու լեզուն, ինչպես նաև սերը ուսման նկատմամբ:
   Լիոնում հայկական դպրոց չլինելու պատճառով Անահիտը հաճախում է պետական դպրոց՝ միևնույն ժամանակ բաց չթողնելով հինգշաբթի օրերին Լիոնի հայկական առաքելական եկեղեցուն կից շաբաթական մեկօրյա հայկական դպրոցի դասընթացներն. այստեղ նա սովորում էր հայոց լեզու, գրականություն, պատմություն, պար, երգ:
   1979թ. ավարտելով ֆրանսիական միջնակարգ դպրոցը՝ Անահիտը շարունակում է կրթությունը հումանիտար բարձրագույն դպրոցների նախապատրաստական դասընթացներում: Որպես գերակա ուղղություն նա նախընտրում է ռուսերենը: Անահիտն ընդհանրապես սիրում էր ուսումնասիրել լեզուներ և գիտական ուղղությունը կարծես թե կանխորոշված էր: Այստեղ սովորելը հնարավորություն է տալիս Տոնապետյանին ստանալ գերազանցության կրթաթոշակ և 1982թ. ընդունվել Սորբոնի համալսարան: Ուսման տարիներին նա վերապատրաստման դասընթացների է մեկնում ԽՍՀՄ՝ Մոսկվայի պետական համալսարանում կատարելագործելու ռուսերենը:
   Վերադառնալով Ֆրանսիա՝ Անահիտը մասնակցում է ամենահեղինակավոր համարվող «Ագրեգասյոն» մրցույթին և դառնում բարձր աստիճանի ուսուցիչ: Սկզբում դասավանդում է դպրոցում, այնուհետև տեղափոխվում է Սորբոն:
   1991թ. Անահիտ Տոնապետյանը Ֆրանսիայի խոշոր լեզվաբաններից մեկի՝ Կլոդ Աժեժի ղեկավարությամբ մեծ հաջողությամբ պաշտպանում է «Հոդի գործածությունը արևմտահայերենում» դոկտորական ատենախոսությունը՝ առաջին անգամ ստեղծեելով արևմտահայերենի լեզվաբանական էլեկտրոնային կորպուսը: Նույն տարում էլ աշխատանքի է ընդունվում Արևելյան լեզուների և քաղաքակրթությունների համալսարանի հայագիտության ամբիոնում, որտեղ մինչև այժմ էլ դասավանդում է որպես պրոֆեսոր: Միաժամանակ նա երկար տարիներ եղել է ընդհանուր լեզվաբանության լաբորատորիայի տնօրենը:
   Անահիտ Տոնապետյանը դասավանդել է նաև Լիբանանի Ամերիկյան համալսարանում և դաշտային աշխատանք իրականացրել Բեյրութում:Նրա հիմնական նպատակը արևմտահայերենի զարգացումները և արդի վիճակը ուսումնասիրելն է: Նրա ղեկավարությամբ մեկ ամերիկացի ասպիրանտ կատարել է  գիտական աշխատանք՝ «Միջին Արևելքում արևմտահայերենի կացությունը վտանգված լեզուների շարքում» թեմայով: Վերջինս իրականացրել է դաշտային աշխատանք Բեյրութում: Իր հետազոտություններում Անահիտ Տոնապետյան այսօր խորացնում է նաև աշխարհագրալեզվաբանական նորարարական մեթոդները, որոնք համադրում են բարբառագիտության և արևելյան լեզվաբանության հարցադրումներ՝ աշխարհագրական տեղեկատվական համակարգի օժանդակությամբ:
   Անահիտ Տոնապետյանն անցած տարիների ընթացքում հրատարակել է ավելի քան 30 գիտական հոդված, խմբագրել է 5 գիտական աշխատություն: Նա Շվեյցարիայում տպագրվող «Լեզվական փաստեր» (Faits de Langues) միջազգային գիտական ամսագրի գլխավոր խմբագիրն է:
   Անահիտ Տոնապետյանը միշտ համագործակցել է ՀՀ ԳԱԱ կառույցների և հատկապես Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի հետ: Այդ համագործակցության շրջանակներում 1999թ. Փարիզում նա կազմակերպել է հայոց լեզվին նվիրված միջազգային կոնֆերանս, որին Հայաստանից մասնակցել է ավելի քան 20 մասնագետ, իսկ 2001թ. Ստեփանակերտում իրականացրել է «Հայերենի առաջին բարբառագիտության» միջազգային գիտաժողովը, որին արտերկրից մասնակցել է 22 գիտնական: 
   Անահիտ Տոնապետյանն այսօր էլ շարունակում է սերտորեն համագործակցել ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հետ: Ստանալով ՀՀ գիտպետկոմի և Ֆրանսիայի գիտական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի դրամաշնորհը՝ փորձել է իրականացնել գիտական համատեղ աշխատանք: Նպատակը Հայաստանի շրջաններում բնակվող ներգաղթած հայության բարբառների դաշտային աշխատանք իրականացումն էր: Անահիտ Տոնապետյանն առկա և հեռակա բազմաթիվ դասախոսություններ է կարդացել ինչպես ԵՊՀ ուսանողների, այնպես էլ Հնագիտության և ազգագարության ինստիտուտի գիտաշխատողների համար:
   Հաշվի առնելով Անահիտ Տոնապետյանի գիտական, մանկավարժական և Հայաստանի գիտական կառույցների հետ սերտ համագործակցության բարձր արդյունավետությունը՝ 2011թ. ՀՀ ԳԱԱ-ն նրան ընտրել է արտասահմանյան անդամ: 2014թ. ապրիլին, մինչ Տոնապետյանը մասնակցում էր ՀՀ ԳԱԱ ընդհանուր ժողովին, Ֆրանսիայի Հանրապետությունն իր դեկրետով նրան՝ Ֆրանսիայի Հանրապետության գիտության և կրթության ոլոտին մատուցած ծառայությունների համար շնորհել է Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան: 

  Գոհար Իսկանդարյան, պ.գ.թ., դոցենտ,
  ՀՀ ԳԱԱ սփյուռքի բաժնի գիտքարտուղար


Ազդեր








Ս.թ. հոկտեմբերի 7-11-ը ՀՀ ԳԱԱ ԻԿՐԱՆԵՏ կենտրոնի միջազգային կազմակերպությունը կազմակերպում է "High Energy Astrophysics and Cosmology in the era of all-sky surveys (HEACOSS 2024)" միջազգային գիտաժողովը

2024թ․ հոկտեմբերի 11-13-ը ՀՀ ԳԱԱ-ում տեղի կունենա «Բնագիտությունը, մաթեմատիկան, տեխնիկան, ինֆորմատիկան XXI դարում. hանրամատչելիացման և ուսուցման հիմնախնդիրներ ու լուծումներ» խորագրով համահայկական կրթական գիտաժողով

Ս.թ. հոկտեմբերի 15-19-ը հրավիրում ենք մասնակցելու Երևանում (Հայաստան) կայանալիք «Օպտիկան և նրա կիրառությունները» 12-րդ միջազգային սիմպոզիումին (12th Symposium on "Optics & its Applications (OPTICS12)): Գրանցման վերջնաժամկետն է ս․թ․ օգոստոսի 15-ը

2024թ.-ի նոյեմբերի 4-6-ը ՀՀ ԳԱԱ Լ․Ա․ Օրբելու անվ․ Ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտը կազմակերպում է միջազգային կոնֆերանս՝ «Բնության գաղտնիքների բացահայտումը առաջադեմ կենսապատկերավորման մոտեցումների օգնությամբ» (Երևան, Հայաստան)

2024թ. նոյեմբերի 6-7-ը ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը կազմակերպում է միջազգային առցանց գիտաժողով՝ «Բարբառային լեզվի ուսումնասիրությունը ԱՊՀ երկրներում» խորագրով

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Հրապարակումներ մամուլում
30/09/2024

Գիտության շաբաթ
gituzh.am
29/09/2024

«Բարձրագույն կրթության և գիտության» մասին օրենքի նախագիծը՝ ԿԳՄՍ նախարարին կից հասարակական խորհրդի նիստի օրակարգում
escs.am
29/09/2024

Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին նոր օրենք. Գիտուժի ու գիտական համայնքի արձագանքը
media-center.am
28/09/2024

ԳԱԱ կազմում չեն լինի գիտական կազմակերպություններ, այն կդառնա խորհրդատվական մարմին
1lurer.am
Կայքը հաճախել են
7 116 757

անգամ սկսած 01.01.2005թ.
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀՀ ԳԱԱ պատկերանիշ (սև, կապույտ)
Ճիշտ տառատեսակի արտապատկերման համար ներբեռնեք և տեղադրեք Arian AMU.ttf
Դեպի վեր Կայքը վերջին անգամ թարմացվել է՝  18:10, 07/10/2024 Դեպի վեր
Գլխավոր էջ - Ակադեմիայի մասին - Բաժանմունքներ - Կազմակերպություններ - Անդամներ - Կապ մեզ հետ - Կառուցվածք - Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր - Ինովացիոն առաջարկներ - Հրատարակություններ - Հիմնադրամներ - Գիտաժողովներ - Մրցույթներ - Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր - Լուսանկարներ - Տեսադարան - Վեբ ռեսուրսներ - Այլ ակադեմիաներ - «Գիտություն» թերթ - «Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում - Ազդեր - Հոբելյաններ - Համալսարաններ - Նորություններ - Գիտական արդյունքներ - Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն - Մեր երախտավորները - Հայտարարություններ - Կայքի քարտեզ - COVID-19
© Copyright 1998-2024 Բոլոր հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են:
Կայքը պատրաստված է և սպասարկվում է Հայաստանի ակադեմիական գիտահետազոտական կոմպյուտերային ցանցի կողմից (ASNET-AM):
Հարցերի կամ առաջարկությունների համար կարող եք ուղարկել նամակ webmaster {[ at ]} sci.am էլեկտրոնային փոստին: