Национальная академия наук Республики Армения
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Главная страница Об Академии Отделения Организации Члены Связь с нами
Григорий Габриэлянц
доктор, профессор
Структура
Члены президиума
Документы
Инновационные предложения
Публикации
Фонды
Конференции
Конкурсы
Международное сотрудничество
Молодежные программы
Фотогалерея
Видеогалерея
Веб ресурсы
Другие академии
Газета "Гитутюн"
Журнал "В мире науки"
Публикации в прессе
Анонсы
Юбилеи
Университеты
Новости
Научные результаты
Отдел диаспоры представляет
Трибуна молодого ученого
Наши заслуженные деятели
Объявления
Карта сайта
COVID-19
Фонд развития науки НАН РА
Фонд развития науки НАН РА
Всеармянский фонд финансирования арменоведческих исследований
Всеармянский фонд финансирования арменоведческих исследований
Научно-аналитический фонд Гегард
Научно-аналитический фонд Гегард
Международный научно-образовательный центр НАН РА
Международный научно-образовательный центр НАН РА
Фундаментальная научная библиотека НАН РА
Фундаментальная научная библиотека НАН РА
Международная комиссия по присуждению международной премии имени Виктора Амбарцумяна
Международная комиссия по присуждению международной премии имени Виктора Амбарцумяна
Национальный информационный пункт Армении HORIZON 2020
Национальный информационный пункт Армении HORIZON 2020
EURAXESS-Armenia Portal
EURAXESS-Armenia Portal

Академическая научно-исследовательская компьютерная сеть Армении
Академическая научно-исследовательская компьютерная сеть Армении
Новости
16/03/2017
ՀՀ ԳԱԱ-ի Քիմիական և Երկրի մասին գիտությունների բաժանմունքն ամփոփեց 2016թ-ի գործունեության արդյունքները բաժանմունքի տարեկան ընդհանուր ժողովում

Սույն թվականի մարտի 16-ին տեղի ունեցավ ՀՀ ԳԱԱ-ի Քիմիական և Երկրի մասին գիտությունների  բաժանմունքի տարեկան ընդհանուր ժողովը: Բաժանմունքի կազմում ընդգրկված են Ա.Նալբանդյանի անվան քիմիական ֆիզիկայի, Մ.Մանվելյանի անվան ընդհանուր և անօրգանական քիմիայի, Երկրաբանական գիտութ-յունների, Ա.Նազարովի անվան երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմաբանության  ինստի-տուտները, Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական կենտրոնը (Օրգանական քիմիայի, Ա.Մնջոյանի անվան նուրբ օրգանական քիմիայի ինստիտուտներ, Մոլեկուլի կառուցվածքի ուսումնասիրման կենտրոն):

20170316-7.jpg
2016 թվականին  բաժանմունքի ինստիտուտների կողմից տպագրվել է 274 հոդված (129-ը հանրապետական, 145-ը` արտասահմանյան ամսագրերում), 50 թեզիս (4-ը հանրապետական, 46-ը` արտասահմանյան գիտաժողովների նյութերում), 4 մենագրություն և ստացվել է 4 արտոնագիր:Բաժանմունքի կազմում ընդգրկված են` ԳԱԱ 9 ակադեմիկոս, 6 թղթակից անդամ և 21 արտասահմանյան անդամ: Ժողովի ընթացքում 2016թ-ի գիտական և գիտակազմակերպական գործունեության հիմնական արդյունքները ներկայացրեց բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Լևոն Թավադյանը: Այնուհետեւ ներկայացվեցին հետեւյալ գիտական զեկուցումները՝ 

• «Անօրգանական օքսիֆտորիդային բորատային ապակիներ և ապակեբյուրեղային նյութեր», զեկուցող՝ տ.գ.դ. Ն. Բ. Կնյազյան
• «Հայաստանում հրաբխային վտանգիգնահատումը և կոլիզիոն հրաբխականության կոնցեպտուալ մոդելը», զեկուցող՝ ե.գ.թ. Խ.Բ. Մելիքսեթյան
• «Կենսաֆլավոնոիդների հետ ԴՆԹ-ի կապման ֆիզիկաքիմիան և դրանց հակաօքսիդիչ հատկությունները», զեկուցող՝ ք.գ.թ. Ս.Հ. Մինասյան
• «Նոր ձեռքբերումներ սպեկտրասկոպիական պատկերման բնագավառում», զեկուցող` ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ Սերգեյ Կազարյան:

Քիմիական գիտությունների բնագավառում բաժանմունքի կազմակերպությունների կարևորագույն արդյունքներ 

• Որոշվել են ԴՆԹ-ի հետ տարբեր ձևերով կապված վիճակում գտնվող կենսաֆլավոնոիդների հակառադիկալային, հակաօքսիդիչ ակտիվությունները գել էլեկտրոֆորեզի եղանակով: Ցույց է տրվել, որ ԴՆԹ-ի հետ կապված վիճակում ֆլավոնոիդների հակառադիկալային ակտիվությունը և ԴՆԹ-ն օքսիդացումային վնասվածքներից պաշտպանելու ունակությունը կախված է ԴՆԹ-ի հետ կապման ձևից:

20170316-8.jpg
• Միկրոալիքային ճառագայթման եղանակով սինթեզվել է ռենիումի բորիդ, որը դասվում է գերկարծր նյութերի շարքին, ինչպես նաև օժտված է մեծ կայունությամբ բարձրաջերմաստիճանային կոռոզիայի նկատմամբ։ Իզոպրոպիլ սպիրտի և հիդրազինի հիդրատի քայքայման մոդելային ռեակցիաների օրինակով ցույց է տրվել, որ ստացված միացությունը ցուցաբերում է նաև մեծ կատալիզային ակտիվություն:
• W-Cu կեղծ համաձուլվածք ստանալու նպատակով հետազոտվել են WO3 և CuO օքսիդների համատեղ մագնեզիումաթերմ վերականգնման ռեակցիաները և բացահայտվել է տաքացման արագության որոշիչ ազդեցությունը բազմափուլ փոխարկումների մեխանիզմի վրա:
• Իրականացվել են գրականության մեջ անհայտ էլեկտրոֆիլ միացման ռեակցիաներ` չհագեցած չորրորդային ֆոսֆոնիումային աղերին, մասնավորապես` տրիբուտիլ- և տրիպրոպիլ-3-քլորբուտան-1,3-դիենֆոսֆոնիումային բրոմիդների բրոմացում մոլեկուլյար բրոմով, ինչպես նաև տրիֆենիլ-3-քլորֆոսֆոնիում քլորիդում sp2-հիբրիդացված ածխածնի մոտ գտնվող քլորի ատոմի տեղակալումը ալկանթիո խմբով:
• Մինչ այժմ խառը նիտրոզիլ-ֆոսֆինային կոմպլեքսներ գրականության մեջ նկարագրված չէին: Ցածր ջերմաստիճանային in-situ Ֆուրյե-ԻԿ և էլեկտրոնային կլանման սպեկտրալ չափումներով  ցույց է տրվել, որ տրիմեթիլֆոսֆինը փոխազդում է նիտրոզիլ երկաթ պորֆիրինի միկրոծակոտկեն թաղանթների հետ` առաջացնելով երկաթ-պորֆիրինի նախկինում անհայտ 6-կոորդինացված նիտրոզիլ-ֆոսֆինային կոմպլեքս: Ֆոսֆինի ավելցուկի ներկայությամբ այդ կոմպլեքսի տաքացումը մինչև սենյակային ջերմաստիճաններ հանգեցնում է NO լիգանդի տեղակալման  ֆոսֆինով, առաջացնելով բիս(տրիմեթիլֆոսֆինային) կոմպլեքս: Միևնույն ժամանակ ազատված ազոտի օքսիդը օքսիդացնում է ազատ ֆոսֆինը առաջացնելով ֆոսֆինի օքսիդ և ազոտի ենթօքսիդ: 
• Մշակվել է կալցիումի, մագնեզիումի հիդրոսիլիկատների և պիգմենտների բովախառնուրդի սինթեզի հիդրոթերմալ–միկրոալիքային եղանակ: Հասատատվել է ավելի ցածր ջերմաստիճաններում քրոմաֆորների ներդրման հնարավորությունը դիպսիդի բյուրեղային ցանցում: Ուսումնասիրվել են LiF-Al2O3-B2O3 համակարգի ապակիների ֆազային դիագրաման և ապակեգոյացման տիրույթը, թափանցիկ և շերտավորված ապակիների վարքը ջերմամշակման ժամանակ, բյուրեղացման արգասիքները: Բացահայտված է մետաստաբիլ լիքվացիայի դերը` AgCl-ով և Cu2O-ով ակտիվացրած ապակիների և ապակեբյուրեղային նյութերի ֆոտոքրոմային հատկությունների վրա: Ստացված են ԳԸՋԳ-ի 15¸28.10-7Կ-1 արժեքներով և սպեկտրի տեսանելի տիրույթում բարձր թափանցելիությամբ ֆոտոսիտալներ:  
• Առաջին անգամ Թայվանի ազգային համալսարանի Երկրաբանական գիտությունների դեպարտամենտի հետ համատեղ թվագրվել է հարավային Հայաստանի Կապանի տերեյնի առավել խոշոր՝ Ծավի ինտրուզիվ համալիրի բոլոր փուլերի U-Pb իզոտոպային հասակը՝ 131÷129Ma (ստորին կավիճ): Պարզվել է նախկինում K-Ar մեթոդով անջատված էոցենի հասակի տարբերակների բացակայությունը: Ի տարբերություն գոյություն ունեցող կարծիքների, Ծավի և Կողբ-Շնողի (153÷152 Ma) համալիրները, ըստ U-Pb իզոտոպային որոշումների, ձևավորվել են տարբեր ժամանակահատվածներում՝ վաղ կավիճ և ուշ յուրա, ինքնուրույն երկրաբանատեկտոնական կառույցներում՝ Կապանի և Սոմխեթա-Ղարաբաղի, և բնորոշվում են իրենց նյութական կազմի որոշակի առանձնահատկություններով:
• Խզվածքի տիրույթում և նրանից որոշակի հեռավորության վրա մշակվել է գրունտի մասնիկների լայնական սեյսմիկ տատանումների արագությունների մեծության որոշման եղանակ՝ կախված երկրաշարժի մագնիտուդից:
• 40Ar/39Ar մեթոդով թվագրվել են Վայոց-սար հրաբուխը` 31․8±2.8 հազար տարի, Արգավանդի հոսքը` 221.1±5.0 հազար տարի, Գութանասարի հոսքը` 314.1±16.2 հազար տարի, Գառնիի սյունաձև բազալտային տրախիանդեզիտային հոսքը` 127.7±2.6 հազար տարի, Գառնի գյուղում սյունաձև հոսքը ծածկող տրախիանդեզիտային հոսքը` 49.9± 9.2 հազար տարի: Այդ տվյալներն օգտագործվել են տարածաշրջանի հրաբխականության կրկնողության հաճախականության գնահատման նպատակով:
• Առաջարկվել են շենքերի և շինությունների վրա սեյսմիկ ազդեցությունների հաշվարկման սկզբունքային նոր սխեմաներ:
• Ա. Նազարովի անվան երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմաբանության ինստիտուտի կողմից մշակված նոր տիպի սեյսմահամակարգի միջոցով կատարվել են տարբեր կոնստրուկտիվ համակարգերի շենքերի, ճարտարապետական առանձնահատուկ նշանակության շինությունների, նրանց հիմնատակի գրունտների բնապայման համալիր փորձարկումներ: Որոշվել են դինամիկ բնութագրերն ու նրանց հարաբերակցությունները, բացահայտվել են առանձնահատկություններ: Գնահատվել են նրանց փաստացի տեխնիկական վիճակը, կոնստրուկտիվ թերությունները, վնասվածքները, խոցելիության աստիճանը և հետագա շահագործման հուսալիությունը: Վերլուծությունները և գնահատականները կատարվել են ինչպես հանրապետությունում գործող նորմերի (ՀՀՇՆII-6.02-2006) չափանիշներով, այնպես էլ շենքերի խոցելիության գնահատման Եվրոպայում կիրառվող մեթոդակարգով (EMS-98):
• Նախագծվել, պատրաստվել և դաշտային պայամաններում փորձարկվել է դյուրակիր, գերզգայուն թաղանթային պյեզոակսելերոմետր` տնտեսության տարբեր ոլորտներում (քաղաքաշինություն, արդյունաբերություն, էներգետիկա) անվտանգության նոր համակարգերի կազմակերպման համար:Կիրառական  մշակումների արդյունքներԱ.Նալբանդյանի անվ. քիմիական ֆիզիկայի ինստիտուտ
• Իրականացվել է տիտանի իլմենիտային խարամից (88% TiO2) տեխնիկական տիտանի փոշու անմիջական ստացման ԲԻՍ տեխնոլոգիական պրոցես` օգտագործելով մագնեզիումի հիմքով համակցված վերականգնիչներ:
• Հիդրիդային ցիկլի եղանակի հիման վրա լաբորատոր պայմաններում մշակվել են  նոր տեխնոլոգիական պրոցեսների հիմք հանդիսացող տիտանի TiAl3 ալյումինիդի և Тi64 համաձուլվածքի արդյունավետ սինթեզի եղանակներ:Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական կենտրոն
• Փորձարկվել է Մակլյուրա նարնջագույն ծառի պտուղներից ստացվող պրենիլիզոֆլավոնոիդային խառնուրդի բաժանումը Օսայինի և Պոմիֆերինի կոմպլեքսագոյացման եղանակով` բացառելով պրեպարատիվ քրոմատոգրաֆիան:Մ. Մանվելյանի անվան ընդհանուր և անօրգանական քիմիայի ինստիտուտ
• №Ар_2е 015 ծածկագրով «Սերպենտինացված ուլտրահիմնային ապարների համալիր քիմիական մշակման տեխնոլոգիա» թեմայի ծրագրի շրջանակներում առաջնահերթ կատարվել է պիլոտային հոսքի մոնտաժում, որից հետո կատարվել են նախատեսված փորձերը, կապված ապարի քիմիական մշակման հետ: Ցույց է տրվել, որ ռեակտորում իրականացված մի քանի կիլոգրամ ջերմամշակված սերպենտինիտ + HCl փոխազդեցությունը ընթանում է այնպես, ինչպես լաբորատոր պայմաններում ընթանում էր գրամներով պայմանավորված նյութի հետ: Կատարվել է նաև փորձերի տվյալների հավաքագրում՝ ապարը ջարդելու, մանրացնելու համար ծախսված ժամանակ և էլեկտրաէներգիա, պատրաստած վառարանի թողունակություն շաղկապված ծախսված էլեկտրաէներգիայի հետ և այլն:
• Սինթեզվել են կապակցող ապակիներ ցածր կապակցման և սիտալիզացման ջերմաստիճաններով` հղկող գործիքների պատրաստման համար: ВN (С) - ապակի  համակարգում փոխազդեցության ջերմաստիճանի իջեցման և ապակեհալույթ-պինդ ֆազ սահմանում փոխազդեցության մեխանիզմի փոփոխության համար առաջարկվում է դյուրահալ և դժվարահալ սիտալացող ապակիներ որոշակի ֆիզիկամեխանիկական հատկություններով: Ապակիները սինթեզվել են ալկալիական մետաղների օքսիդներ և ֆտորիդներ պարունակող բորալյումինատային և բորսիլիկատային համակարգերի հիման վրա:      Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտ
• Ուժեղ երկրաշարժը դիտարկելով որպես երկրի մակերևույթի ակնթարթային խզման հետևանք` առաջարկվում է խզվածքի տիրույթում և նրանից որոշակի հեռավորության վրա գրունտի մասնիկների լայնական սեյսմիկ տատանումների արագությունների մեծության որոշման եղանակ՝ կախված երկրաշարժի մագնիտուդից: Ստացվել են համապատասխան էմպիրիկ բանաձևերը, որոնք հնարավորություն են տալիս 6.0 ≤ M ≤ 9.0 մագնիտուդով երկրաշարժերի դեպքում գտնել ինչպես գրունտի արագության ամենամեծ արժեքը խզվածքի տիրույթում, այնպես էլ խզվածքից տված հեռավորության գտնվող գրունտի մասնիկների համար: Ստացված արդյունքները կարող են օգտագործվել կանխագուշակվող M ≥ 6.0 երկրաշարժի դեպքում երկրի մակերևույթի վրա խզվածքի տիրույթում և նրանից տված հեռավորության շինհրապարակներում՝ նրա սինթետիկ սեյսմոգրամները և աքսելերոգրամները ստանալու համար  (ղեկ.՝ ակադ. Է.Խաչիյան):
• Կազմվել է ՀՀ, Վրաստանի և Թուրքիայի հարակից տարածքների համար հրաբխային կենտրոնների տարածական խտության երկու մոդել՝ չորորդական և վերին պլեյստոցենի հասակների համար, հաշվարկվել է նշված տարածաշրջանի նոր մոնոգեն հրաբխային կենտրոնի առաջացման հավանականությունը (ղեկ.` ե.գ.թ. Խ.Մելիքսեթյան):
• Մշակվել է սողանքների ավտոմատացված մոնիտորինգի ծրագրային ապահովում, որն այժմ գործում է Հայաստանում առաջին անգամ իրականացված մոնիտորինգի համակարգում: Ծրագիրը թույլ է տալիս ընդունել դիտարկման տվյալներ դաշտում` սողանքային տեղամասում տեղադրված էլեկտրոնային չափող և գրանցող սարքերից, ընդունված դաշտային տվյալները համացանցի միջոցով փոխանցել կենտրոնական սերվեր, կազմակերպել ՏՀ և պահպանել բազմամյա դիտարկման տվյալներ, մաթեմատիկական վիճակագրության եղանակներով վերլուծել դիտարկված տվյալների ժամանակային շարքերը` նպատակ ունենալով բացահայտել սողանքային գործընթացի վտանգավոր զարգացումը: Ծրագիրը մշակվել է համագործակցելով Ճապոնիայի մասնագետների խմբի հետ, որը Հայաստանում իրականացնում է մոնիտորինգի համակարգի տեխնիկական բաղադրիչը Առափի, Գետահովիտ, Ողջաբերդ սողանքային տեղամասում: Ծրագիրը փորձարկվել է Առափի սողանքային տեղամասում,  որտեղ շարունակում է գործել մինչ այժմ և հասանելի է համացանցում: Ծրագիրը կազմվել է հեղինակների օրիգինալ ալգորիթմով: 
• Ախուրյանի դիատոմիտային ավազանում, խեցակավային տարատեսակներում, որտեղ կարբոնատի պարունակությունը հասնում է 50-57%, որոշակի մշակման արդյունքում (ոչ քիմիական) ստացվել է կենսածին-արագոնիտային կազմի միներալային հումք (կակղամորթներ) 95% կարբոնատի պարունակությամբ: Չլուծվող մասի տոկոսը կազմում է 2.5-4%: Նշված տարատեսակը, որն ունի բարձր լուծելիություն, կարելի է առանց քիմիական ոչ բարդ մշակման օգտագործել որպես կեր գյուղատնտեսական կենդանիների համար:Ա. Նազարովի անվան Երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմաբանության ինստիտուտ
• Նախագծվել է ուղղահայաց տատանողական հարթակ, որի հիմնական առանձնահատկությունն է. ուղղահայաց տատանումները ստացվում են հորիզոնական հարթակից համապատասխան ձևափոխությունների հետևանքով:
• Նախագծվել, պատրաստվել և դաշտային պայմաններում փորձարկվել են գործիքային տարբեր տիպի ուժեղացուցիչներ` սեյսմիկ տվիչների հետ աշխատելու նպատակով:
• Նախագծվել, պատրաստվել և դաշտային պայմաններում փորձարկվել է հորատանցքերում ջրի մակարդակը չափող ժամանակակից սարք:

ՀՀ ԳԱԱ Տեղեկատվական-վերլուծական ծառայություն
16.03.2017թ.


Анонсы








24 октября 2024г. в 14:00 в зале заседаний президиума НАН РА в рамках "Научные доклады по исследовательским направлениям организаций отделения" с докладом на тему "Многоволновая астрофизика: текущие исследования и будущие проекты" выступит директор НАН РА Икранет-Армения МЦ Нарек Саакян

24 октября 2024г. в 14:00 в зале заседаний президиума НАН РА в рамках "Научные доклады по исследовательским направлениям организаций отделения" с докладом на тему "Разработка радиофизических методов и систем для радиолокации, управления технологическими процессами, безопасности и других приложений" выступит директор Института радиофизики и электроники НАН РА Тигран Закарян

С 4-6 ноября 2024 г., Институт физиологии имени Л.А. Орбели НАН РА организует международную конференцию «Разгадка тайн природы с помощью передовых подходов биовизуализации» (Ереван, Армения)

7-8 ноября 2024 года в Институте языка им. Гр. Ачаряна состоится международная конференция ''Западноармянский язык в 21 веке: проблемы и возможности''

С 6 по 7 ноября 2024 года Институт языка им. Г. Ачаряна НАН РА организует международную научную конференцию "Изучение диалектного языка в странах СНГ"

14-15 ноября 2024 года в Институте языка имени Р. Ачаряна Национальной академии наук Республики Армения состоится международная конференция под названием "Диалектологические чтения"

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Публикации в прессе
31/10/2024

Մեկնարկել է «Հեռավար լաբորատորիաների հիմնադրման ծրագիր - 2025» մրցույթի հայտերի ընդունումը
hesc.am
30/10/2024

Археологи открыли неизвестный храм Урарту. Дневная поверхность
proshloe.com
29/10/2024

Ամփոփվել են 2 մրցույթների արդյունքներ․ ֆինանսավորման է երաշխավորվել 7 նախագիծ
hesc.am
26/10/2024

На территории крепости Джрадзор в Армении археологи обнаружили храм урартского периода. Что показали раскопки?
mir24.tv
с 01.01.2005г. сайт посещался
7 144 988

раз
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
Логотип НАН РА (черный, синий)
наверх Сайт последний раз обновлялся:  19:41, 06/11/2024 наверх
Главная страница - Об Академии - Отделения - Организации - Члены - Связь с нами - Структура - Члены президиума
Документы - Инновационные предложения - Публикации - Фонды - Конференции - Конкурсы - Международное сотрудничество
Молодежные программы - Фотогалерея - Видеогалерея - Веб ресурсы - Другие академии - Газета "Гитутюн" - Журнал "В мире науки"
Публикации в прессе - Анонсы - Юбилеи - Университеты - Новости - Научные результаты - Отдел диаспоры представляет
Трибуна молодого ученого - Наши заслуженные деятели - Объявления - Карта сайта - COVID-19
© Copyright 1998-2024 Все права защищены.
Сайт создан и поддерживается Академической научно-исследовательской компьютерной сетью Армении (ASNET-AM)
Вопросы и предложения можете посылать на электронный адрес webmaster {[ at ]} sci.am