Национальная академия наук Республики Армения
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Главная страница Об Академии Отделения Организации Члены Связь с нами
Армен Седракян
Д.ф.-м.н., профессор
Структура
Члены президиума
Документы
Инновационные предложения
Публикации
Фонды
Конференции
Конкурсы
Международное сотрудничество
Молодежные программы
Фотогалерея
Видеогалерея
Веб ресурсы
Другие академии
Газета "Гитутюн"
Журнал "В мире науки"
Публикации в прессе
Анонсы
Юбилеи
Университеты
Новости
Научные результаты
Отдел диаспоры представляет
Трибуна молодого ученого
Наши заслуженные деятели
Объявления
Карта сайта
COVID-19
Фонд развития науки НАН РА
Фонд развития науки НАН РА
Всеармянский фонд финансирования арменоведческих исследований
Всеармянский фонд финансирования арменоведческих исследований
Научно-аналитический фонд Гегард
Научно-аналитический фонд Гегард
Международный научно-образовательный центр НАН РА
Международный научно-образовательный центр НАН РА
Фундаментальная научная библиотека НАН РА
Фундаментальная научная библиотека НАН РА
Международная комиссия по присуждению международной премии имени Виктора Амбарцумяна
Международная комиссия по присуждению международной премии имени Виктора Амбарцумяна
Национальный информационный пункт Армении HORIZON 2020
Национальный информационный пункт Армении HORIZON 2020
EURAXESS-Armenia Portal
EURAXESS-Armenia Portal

Академическая научно-исследовательская компьютерная сеть Армении
Академическая научно-исследовательская компьютерная сеть Армении
Наши заслуженные деятели
Հրանտ Ավետիսյան

ականավոր պատմաբանի 95-ամյակի կապակցությամբ

   ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Հրանտ Ալեքսանի Ավետիսյանը (1927–2004) հայաստանյան և արտասահմանյան գիտական շրջանակներում հայտնի է ոչ միայն որպես ականավոր պատմաբան, այլև` գիտության հմուտ կազմակերպիչ, Մարդ և Քաղաքացի:
   Հր. Ավետիսյանը ծնվել է 1927թ. մարտի 10-ին, Ղարաքիլիսա (այժմ` Վանաձոր) քաղաքում: 1944թ. ավարտել է տեղի թիվ 6 միջնակարգ դպրոցը: 1949թ. Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետն ավարտելուց հետո Հր. Ավետիսյանը հինգ տարի աշխատել է կոմերիտական և կուսակցական ղեկավար կառույցներում (եղել է Հայաստանի կոմերիտմիության Երևանի քաղկոմի հրահանգիչ, Ս. Կիրովի անվան գործարանի կոմերիտական կազմակերպության քարտուղար, Ստալինյան շրջանի քարտուղար, ՀԿԿ Երևանի քաղկոմի հրահանգիչ):

   1954-ից Հր. Ավետիսյանի հիմնական աշխատավայրը դարձել է ՀՍՍՀ գիտությունների ակադեմիան: Սկզբում տարբեր պաշտոններ է վարել ԳԱ նախագահության համակարգում` կադրերի և ասպիրանտուրայի բաժնի պետ, գիտական-քարտուղար, գիտահետազոտական հիմնարկների և բուհերի գիտական գործունեության կոորդինացիոն խորհրդի նախագահի տեղակալ, գիտական կադրերի պատրաստման խորհրդի նախագահ, գլխավոր գիտական-քարտուղարի տեղակալ` իրեն դրսևորելով որպես գիտության հմուտ կազմակերպիչ:
   Այդ տարիներին Հր. Ավետիսյանն իր բազմակողմանի գիտակազմակերպչական գործունեությունը հաջողությամբ համատեղել է գիտահետազոտական աշխատանքի հետ: 1960թ. պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն

«Հայաստանի կոմերիտմիությունը սոցիալիստական ինդուստրացման համար պայքարում (1926–1932թթ.)» (ռուսերեն) թեմայով, իսկ 1966թ.` դոկտորական ատենախոսություն «Անդրկովկասի կոմերիտմիությունը խորհրդային իշխանության հաղթանակի և Կոմունիստական կուսակցության քաղաքականության իրագործման համար պայքարում սոցիալիստական շինարարության առաջին տարիներին (1917–1925)» (ռուսերեն) թեմայով: 1969թ. Հր. Ավետիսյանին շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում:
   1979թ. փետրվարին Հր. Ավետիսյանը ստանձնել է ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնը և անընդմեջ պաշտոնավարման 23 տարիների ընթացքում կատարել է ծանրակշիռ աշխատանք: Այդ ժամանակահատվածում նրա գործադրած անդուլ ջանքերի շնորհիվ ինստիտուտն ապրեց ստեղծագործական խաղաղ կյանքով, համալրվեց երիտասարդ կադրերով, հրատարակվեցին բազմաթիվ ուսումնասիրություններ: Ինստիտուտի կոլեկտիվն ակնառու ներդրում ունեցավ Հայոց պատմության դպրոցական դասագրքերի ստեղծման գործում:
   Հր. Ավետիսյանը եղել է ինստիտուտի գիտական և գիտական աստիճաններ շնորհող մասնագիտական խորհուրդների նախագահը, ԵՊՀ և ՀԿԿ Կենտկոմին առընթեր Մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղի ու այլ գիտական խորհուրդների, ինչպես նաև խմբագրական տարբեր կոլեգիաների անդամ («Լրաբեր հասարակական գիտությունների» և «Պատմաբանասիրական հանդես» պարբերականների, Թբիլիսիում տպագրվող «Կովկասագիտություն» միջազգային ամսագրի խմբագրական խորհուրդների, «Հայկական սովետական հանրագիտարանի» գիտահրատարակչական խորհրդի ու Հայկական ՍՍՀ «Գիտելիք» ընկերության նախագահության անդամ, ԳԱ «Գիտելիք» ընկերության վարչության նախագահ):

   Հր. Ավետիսյանը ակնառու մասնակցություն է ունեցել միութենական նշանակության մի շարք աշխատությունների ստեղծման գործում, այդ թվում արժանահիշատակ է «Լենինյան կոմերիտմիության փառապանծ ուղին: ՀամԼԿԵՄ պատմություն» («Славный путь Ленинского комсомола: История ВЛКСМ», Москва, 1978) ուսումնասիրությունը: Բացի այդ, հանրապետական ու համամիութենական պաշտոնական պատվիրակությունների և հատուկ տուրիստական խմբերի կազմում գործուղումների է մեկնել ԱՄՆ, Հունգարիա, Լեհաստան, ԳԴՀ, Բուլղարիա, Ռումինիա, Շվեյցարիա, Չեխոսլովակիա, Իտալիա, Ֆրանսիա, Մարոկկո, Թուրքիա, Հունաստան, Կիպրոս, Սիրիա, Եգիպտոս, Իսպանիա, Ռուսաստանի Դաշնություն, Վրաստան: Զեկուցումներով հանդես է եկել Մոսկվայում, Թբիլիսիում, Կրայովում, Սոֆիայում, Թուրինում, Վարշավայում, Բուխարեստում, Բուդապեշտում, Վաշինգտոնում անցկացված միութենական և միջազգային գիտական կոնֆերանսներում, նստաշրջաններում, ինչպես նաև գիտական հետազոտություններ կատարել տեղի արխիվներում:
   1986թ. Հր. Ավետիսյանն ընտրվել է ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից անդամ, իսկ 1996թ.` ԳԱԱ ակադեմիկոս:
   2002-ին Հր. Ավետիսյանն ընտրվել է ԳԱԱ հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար, իսկ 2004թ.` այդ պարտականություններից ազատվելուց հետո, ԳԱԱ պրեզիդենտ Ֆ. Սարգսյանի հրամանով նշանակվել է Պամության ինստիտուտի պատվավոր տնօրեն:
   Վարչական և գիտահետազոտական աշխատանքին զուգահեռ Հր. Ավետիսյանն իր մասնագիտական փորձն ու հմտությունները փոխանցել է Հայկական ՍՍՀ լուսավորության մինիստրության մանկավարժական գիտությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի կադրերին` նպաստելով մատաղ սերնդի ազգային կրթության ու դաստիարակության ընթացիկ խնդիրների լուծմանը, կրթության բովանդակության, ուսուցման և դաստիարակության ձևերի, մեթոդների ու միջոցների կատարելագործմանը: Ավելին, տասնյակ տարիներ կատարել է մանկավարժական եռանդուն աշխատանք Երևանի պետական համալսարանում, Խ. Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտում և հանրապետության առաջին մասնավոր բուհերից մեկում` «Հրաչյա Աճառյան» համալսարանում` ուսանողներին հաղորդակից դարձնելով Պատմության ակադեմիական ինստիտուտի գիտական գործունեությանը և ձեռքբերումներին հայոց պատմության նոր ու նորագույն ժամանակաշրջանների հիմնախնդիրների ուսումնասիրման ուղղությամբ:
   Հր. Ավետիսյանն իր ակտիվ մասնակցությունն է բերել նաև հանրապետության երիտասարդ պատմաբանների կայացման ու պատմաբան կադրերի սերնդափոխության ապահովման գործին` ղեկավարելով ասպիրանտների ու հայցորդների ընթացքը դեպի հասուն գիտություն, կարելվույն չափ հոգալով անգամ նրանց կեցության, աշխատանքային ու կենցաղային խնդիրների մասին: Ինքս էլ մեկն եմ Հր. Ավետիսյանի ասպիրանտներից, ով վաստակաշատ պատմաբանին համարում է իր ուսուցիչը, բարձր գնահատում նրա հոգատար վերաբերմունքն ուսանողների, ինչպես նաև հայոց պատմությունն իրենց մասնագիտությունը դարձրած, գիտության ոլորտում առաջին քայլերն անող ասպիրանտների ու հայցորդների նկատմամբ:
   Հր. Ավետիսյանը եղել է 5 դոկտորական  ատենախոսության գիտական խորհրդատու և 12 թեկնածուական ատենախոսության գիտական ղեկավար:

   Գիտակազմակերպչական ու գիտահետազոտական արդյունավետ գործունեության համար Հր. Ավետիսյանը պարգևատրվել է «Պատվո նշան» շքանշանով, «Անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալով, համամիութենական «Գիտելիք» ընկերության «Ակտիվ աշխատանքի համար» կրծքանշանով: Արժանացել է նաև ՀամԼԿԵՄ բարձրագույն պարգևին` Պատվո նշանին, դարձել Հայաստանի ու միութենական Լենինյան կոմերիտմիության դափնեկիր: «Հայաստան» հիմնադրամը ևս նրան շնորհել է դափնեկրի կոչում:
   Հր. Ավետիսյանի գիտահետազոտական գործունեությունն ու կազմակերպչական հմտությունները բարձր են գնահատվել նաև արտերկրում: Դրա վկայությունն են նրա ընտրվելը Վենետիկի «Պո-Արաքս» (Իտալիա-Հայաստան) գիտամշակութային ընկերության պատվավոր անդամ, ինչպես նաև անդամակցությունը ԽՍՀՄ պատմաբանների ազգային կոմիտեի բյուրոյին, Փարիզի «Արարատ» գիտությունների միջազգային ակադեմիային:
   Հր. Ավետիսյանը մահացել է 2004թ. հոկտեմբերի 9-ին:
   Ակադեմիկոս Հր. Ավետիսյանը թողել է մնայուն գիտահետազոտական ժառանգություն` նվիրված XX դարասկզբի Այսրկովկասում ծավալված երիտասարդական ու հասարակական-քաղաքական շարժումներին և հայ ժողովրդի նորագույն պատմության բազմածալ հիմնահարցերին` հայոց ազգային բանակի ու Հայաստանի առաջին հանրապետության ծնունդին, 1920թ. Մայիսյան ապստամբությանը, Ղարաբաղի բռնակցմանը Ադրբեջանին և այլն: Նա գրել է 16 մենագրություն ու ձեռնարկ, 100-ից ավելի գիտական հոդված, ունի նաև անավարտ մնացած մի քանի աշխատություն: Պատմաբանն իր աշխատություններում գիտական շրջանառության մեջ է դրել մեծ քանակությամբ արխիվային վավերագրեր, մոռացումից փրկել ու ընթերցող լայն հասարակությանը ծանոթացրել է բազմաթիվ հայ հայրենանվեր գործիչների գործունեության մանրամասներին, լուսաբանել է մեր ազգային պատմության մի շարք կնճռոտ հիմնահարցեր:
   Հր. Ավետիսյանը ակնառու ներդրում ունի Հայաստանի և Անդրկովկասի լենինյան կոմերիտմիության, երիտասարդական հեղափոխական շարժումների պատմության, պրոլետարական ինտերնացիոնալիզմի և սոցիալիստական շինարարության առանցքային հիմնախնդիրների ուսումնասիրման ասպարեզում: Այդ տեսանկյունից արժանահիշատակ են նրա «Հայաստանի կոմերիտմիությունը սոցիալիստական ինդուստրացման համար մղվող պայքարում (1926–1932)» (1959), «Անդրկովկասի կոմերիտմիությունը Խորհրդային իշխանության հաղթանակի և ամրապնդման համար պայքարում. 1917–1921» (“Комсомол Закавказья в борьбе за победу и упрочение Советской власти. 1917–1921”, 1964) հիմնարար աշխատությունները: Միջազգային հեղափոխական շարժման ակնառու դեմքերից մեկի` Րաֆֆի Խիտարովի կյանքի ու գործունեության համակողմանի լուսաբանմանն է նվիրված Հր. Ավետիսյանի «Րաֆֆի Խիտարով: Երիտասարդության Կոմինտերնի գործկոմի գլխավոր քարտուղարի կյանքի և գործունեության մասին» (1966, ռուսերեն հրատ.-ը` 1971) ուսումնասիրությունը, իսկ «Մայիսյան ապստամբությունը Կոմինտերնի նյութերում» (1981) աշխատության մեջ 1920թ. Հայաստանում տեղի ունեցած Մայիսյան հեղափոխությունը ներկայացված է Կոմունիստական ինտերնացիոնալի նորահայտ արխիվային վավերագրերի հիման վրա և միջազգային հեղափոխական շարժման լույսի ներքո: 
   Արցախյան ազգային-ազատագրական շարժման ծավալումը և Հայաստանի անկախության վերականգնման գործընթացը վճռորոշ ազդեցություն ունեցան հայտնի պատմաբանի գիտական որոնումների վրա: Արմատներով կարսեցի, բռնագաղթի տա-ռապանքները երկու անգամ ապրած գերդաստանի ժառանգ Հր. Ավետիսյանը կենտ-րոնացավ հայոց պատմության հիմնահարցերի ուսումնասիրման վրա:

   1994թ., երբ Հայաստանի նորանկախ հանրապետությունը գտնվում էր քաղա-քական ու սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամի մեջ, Հր. Ավետիսյանը ռուսերեն լեզվով հրատարակեց «Բրեստ-Լիտովսկ. ինչպես բռնակցվեցին Թուրքիային Կարսը, Արդահանը, Բաթումը» ուշագրավ աշխատությունը: Հեղինակը նորահայտ արխիվային փաստաթղթերի հենքի վրա բնութագրում է ոչ միայն ժամանակի քաղաքական իրադարձությունները, այլև` Բրեստ-Լիտովսկի բանակցությունների ընթացքն ու արդյունքները: Հիմնավորում է, որ պատերազմում պարտված Օսմանյան կայսրությունը, օգտագործելով նպաստավոր միջազգային պայմանները, շարունակելով ռազմաքաղաքական գործակցությունը Գերմանիայի հետ, կարողանում է Ռուսաստանին թելադրել իր պահանջները: Իսկ ռուսական դիվանագիտությունը, տարված համաշխարհային հեղափոխության պատրանքներով, հեշտությամբ Օսմանյան կայսրությանն է զիջում հայկական տարածքները: Մենագրության մեջ առաջին անգամ հանգամանորեն քննարկվում են Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրով հայ ժողովրդին պարտադրված ծանր կացության խնդիրները:
   Սա միանգամայն նոր պատմագիտական մոտեցում էր Բրեստ-Լիտովսկի բանակցություններին և պայմանագրին, քանի որ խորհրդային պատմագրության մեջ կարևորվել էր լոկ այդ իրադարձություններին տրվող քաղաքական գնահատականը, իսկ բանակցություններում քննարկված ազգային-տարածքային մի շարք խնդիրներ, այդ թվում` արևմտահայկականը, շրջանցվել էին:
   Այս աշխատության մեջ ձևակերպված հիմնադրույթները Հր. Ավետիսյանը զարգացրել և ամփոփել է «Հայկական հարցը 1918 թվականին» (1997թ.) ծավալուն մենագրության մեջ: Դրանում Հայկական հարցը քննվում է ոչ միայն Բրեստ-Լիտովսկի, այլև` Տրապիզոնի և Բաթումի բանակցությունների համատեքստում, ներկայացվում է Թիֆլիսի Հայոց Ազգային խորհրդի ու Հայաստանի Հանրապետության պատվիրակությունների գործունեությունը Բեռլինում, Կոստանդնուպոլսում, Վիեննայում և այդ հետնախորքի վրա գնահատվում է Խորհրդային Ռուսաստանի, Գերմանիայի, Ավստրո-Հունգարիայի կառավարությունների դիրքորոշումը Հայկական հարցի նկատմամբ: Աշխատության մեջ օգտագործված են Երևանի, Մոսկվայի, Վիեննայի և Բուդապեշտի արխիվների նորահայտ ու առաջին անգամ հեղինակի կողմից շրջանառության մեջ դրված մեծ թվով վավերագրեր:
   Ուսումնասիրվող ժամանակահատվածում Հայկական հարցի վերաբերյալ իր հիմնական դրույթները, անհրաժեշտ շեշտադրումներով, պատմաբանն արտացոլել է «Հայոց ազգային միասնության հաղթանակը. 1918 թվականի մայիս» (1998) աշխատությունում: Այն նվիրված է Սարդարապատի, Բաշ Ապարանի, Ղարաքիլիսայի 1918թ. մայիսյան հերոսամարտերին, հայոց ազգային միասնությանը, որոնք ստիպեցին թուրքական բանակին ու կառավարությանը ճանաչել Հայաստանը, նրա ազգային անկախությունը և Հայաստանի դեմոկրատական Հանրապետությունը: Պատմաբանը հիմնավորում է, որ հայկական անկախ պետականությունը վերականգնվեց ոչ թե օտարի հոգածությամբ, այլ հայոց բանակի և հայ ժողովրդի միասնական կամքով:
   Փաստական վիթխարի նյութը Հր. Ավետիսյանին հնարավորություն է ընձեռել հայ ազգային շահերի տեսանկյունից  վերլուծել Խորհրդային Ռուսաստանի և Օսմանյան կայսրության փոխհարաբերությունները, բացահայտել դիվանագիտական հնարքների թուրքական զինանոցը, ներկայացնել հաշտության բանակցությունների տարբեր փուլերում խորհրդային և թուրքական պատվիրակությունների կողմից Հայկական հարցի վերաբերյալ հնչեցված հարցադրումները, վերհանել թե՛ գերմանական դիվանագիտական աջակցությունը թուրքական զավթողական նկրտումներին և թե՛ խորհրդային կառավարության` զիջումների պարտվողական քաղաքականությունը, օտարալեզու ուշագրավ արխիվային վավերագրերի հենքի վրա ներկայացնել 1918թ. գարնանը Բեռլինում Թիֆլիսի Հայոց Ազգային խորհրդի պատվիրակության գործունեության նպատակները, առանձնահատկությունները և ուղղությունները: Հր. Ավետիսյանի ուսումնասիրություններում բացահայտվում են քաղաքական այն բոլոր իրողությունները, որոնց հետևանքը դարձան հետագա տարիներին Հայկական հարցի լուծման վայրիվերումները:

   Նշված հիմնախնդիրները Հր. Ավետիսյանը ներկայացրել է նաև հանրապետական ու արտասահմանյան գիտաժողովներում (Մայնի Ֆրանկֆուրտ, Մադրիդ, Լոս Անջելես, Թուրին, Մոսկվա, Թբիլիսի) կարդացած զեկուցումներում («Կովկասյան տուն և համաթրքության նկրտումների հարցի շուրջը», «Կովկասյան հանրապետությունների կոնֆեդերացիայի գաղափարը 1918 – 1920 թթ.») և գիտական պարբերականներում հայերենով, ռուսերենով, անգլերենով ու հունգարերենով հրատարակած մոտ երկու տասնյակ ծավալուն և հետաքրքիր հոդվածներում:
   Զարգացնելով իր հիմնադրույթները` ակադեմիկոսը հիմնավորել է նաև, որ 1918–1920թթ. կովկասյան հանրապետությունների կոնֆեդերացիայի գաղափարը ոչ այլ ինչ էր, քան համաթրքության նկրտումների նոր` դիվանագիտական, դրսևորումը Անդրկովկասում: Հր. Ավետիսյանը վերհանել է այդ գաղափարի և Կոստանդնուպոլսից մինչև Անդրկովկաս միասնական մանդատի ամերիկյան նախագծի հակահայկական էության ընդհանրությունը: Հայկական հարցի ընթացքի համար վտանգավոր համարելով ինչպես 1920–1921թթ., այնպես էլ 1945թ. Պոտսդամի խորհրդաժողովում ռուս-թուրքական ռազմաքաղաքական մերձեցման ազդեցությունը` նա, իրավացիորեն, նույն միտումն է նկատում նաև 1991թ. մարտի 16-ին Մոսկվայում տեղի ունեցած Մ. Գորբաչով–Թ. Օզալ հանդիպման արդյունքներում («Հայկական հարցը 1918 թվականին, էջ 340-358»):
   Պատմաբան Հր. Ավետիսյանի հետաքրքրությունների շրջանակը ներառում էր նաև Ռուսական կայսրության բանակում ծառայած հայազգի բարձրաստիճան սպաների կյանքի ու գործունեության, Հայաստանի առաջին հանրապետության բանակի ձևավորման ու կայացման հիմնախնդիրները: Կյանքի վերջին տարիներին ակադեմիկոսն այդ ուղղությամբ գիտական պրպտումներ էր կատարում Հայաստանի ազգային արխիվում, Ռուսաստանի պետական և ՌԴ պաշտպանության նախարարության Կենտրոնական արխիվներում, հանգամանորեն ուսումնասիրում համապատասխան գրականություն ու մամուլի հրապարակումները: Ուսումնասիրության արդյունքը դարձավ «Հայազգի գեներալները Ռուսական կայսրությունում» (”Генералы-армяне в Российской империи”, 2007) աշխատությունը: Հր. Ավետիսյանի կյանքի այդ վերջին ավարտուն մենագրությունը հրատարակվեց ակադեմիկոսի 80-ամյակի առթիվ` որպես հարգանքի տուրք անվանի գիտնականի և քաղաքացու հիշատակին: Այս աշխատության մեջ լուսաբանվում է XVIII դ. վերջից մինչև Առաջին աշխարհամարտի տարիներն ընդգրկող ժամանակահատվածում Ռուսական կայսրության կառավարման համակարգում ծառայած և տարբեր արշավանքների ու ռազմական գործողությունների մասնակցած 140 հայազգի գեներալների կյանքի և գործունեության հակիրճ պատմությունը: Ակադեմիկոսը նշում է, որ 150 տարվա ընթացքում Ռուսական կայսրության բնակչության ընդամենը 0,96 %-ը կազմող հայերը ռուսական բանակին տվել են 155 գեներալ («Հայազգի գեներալները Ռուսական կայսրությունում», էջ 7-8): Միաժամանակ, շեշտելով, որ այդ տվյալը վերջնական չէ, նա նոր ուսումնասիրողին հղում է իր սկսած գործը շարունակելու պատգամը:
   Ակադեմիկոս Հր. Ավետիսյանի աշխատությունները հիմնարար ներդրում են հայ պատմագիտության մեջ և ուղենշային նշանակություն ունեն հայոց նոր ու նորագույն պատմության հիմնախնդիրները հետազոտող մասնագետների համար:
   2017թ. մարտի 10-ին` Հր. Ավետիսյան ծննդյան օրը, ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի նախաձեռնությամբ Մարշալ Բաղրամյան 50 բ հասցեում` գիտնականի ապրած տան պատին տեղադրվեց նրա հիշատակը հավերժացնող հուշաքար:

   Հիրավի, Հր. Ավետիսյանն ապրել է իմաստավորված կյանք` գործընկերների և ուսանողների մեջ թողնելով ջերմ հիշողություններ իր հետևողականության, բարեխղճության, նպատակասլացության, հոգատարության, նրբանկատության, խորաթա-փանցության ու իմաստության մասին: ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Հրանտ Ալեքսանի Ավետիսյանը (1927 – 2004) հայաստանյան և արտասահմանյան գիտական շրջանակներում հայտնի է ոչ միայն որպես ականավոր պատմաբան, այլև` գիտության հմուտ կազմակերպիչ, Մարդ և Քաղաքացի:


Анонсы








С 7-11 октября этого года международная организация "ИКРАНЕТ-Центр" организует международную конференцию "High Energy Astrophysics and Cosmology in the era of all-sky surveys (HEACOSS 2024)"

С 11 по 13 октября 2024 года в Национальной академии наук РА состоится всеармянская научная конференция "Eстественные науки, математика, техника, информатика в XXI веке: проблемы популяризации и обучения и пути их решения"

14-го октября 2024г.а в 15:00 в зале заседаний президиума Национальной академии наук РА в рамках "Научных докладов специалистов зарубежных стран" выступит иностранный член НАН РА, руководитель группы MAGIC Института физики Макса Планка Размик Мирзоян с докладом на тему "Гамма-лучи как вестники высших энергий Вселенной"

С 15-19 октября этого года приглашаем принять участие на 12-ом международном симпозиуме "Оптика и ее применения", который пройдет в Ереване (Армения) (12th Symposium on "Optics & its Applications (OPTICS12)). Срок регистрации: 15-ое августа 2024г.

С 4-6 ноября 2024 г., Институт физиологии имени Л.А. Орбели НАН РА организует международную конференцию «Разгадка тайн природы с помощью передовых подходов биовизуализации» (Ереван, Армения)

7-8 ноября 2024 года в Институте языка им. Гр. Ачаряна состоится международная конференция ''Западноармянский язык в 21 веке: проблемы и возможности''

С 6 по 7 ноября 2024 года Институт языка им. Г. Ачаряна НАН РА организует международную научную конференцию "Изучение диалектного языка в странах СНГ"

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Публикации в прессе
30/09/2024

Գիտության շաբաթ
gituzh.am
29/09/2024

«Բարձրագույն կրթության և գիտության» մասին օրենքի նախագիծը՝ ԿԳՄՍ նախարարին կից հասարակական խորհրդի նիստի օրակարգում
escs.am
29/09/2024

Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին նոր օրենք. Գիտուժի ու գիտական համայնքի արձագանքը
media-center.am
28/09/2024

ԳԱԱ կազմում չեն լինի գիտական կազմակերպություններ, այն կդառնա խորհրդատվական մարմին
1lurer.am
с 01.01.2005г. сайт посещался
7 125 488

раз
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
Логотип НАН РА (черный, синий)
наверх Сайт последний раз обновлялся:  19:27, 14/10/2024 наверх
Главная страница - Об Академии - Отделения - Организации - Члены - Связь с нами - Структура - Члены президиума
Документы - Инновационные предложения - Публикации - Фонды - Конференции - Конкурсы - Международное сотрудничество
Молодежные программы - Фотогалерея - Видеогалерея - Веб ресурсы - Другие академии - Газета "Гитутюн" - Журнал "В мире науки"
Публикации в прессе - Анонсы - Юбилеи - Университеты - Новости - Научные результаты - Отдел диаспоры представляет
Трибуна молодого ученого - Наши заслуженные деятели - Объявления - Карта сайта - COVID-19
© Copyright 1998-2024 Все права защищены.
Сайт создан и поддерживается Академической научно-исследовательской компьютерной сетью Армении (ASNET-AM)
Вопросы и предложения можете посылать на электронный адрес webmaster {[ at ]} sci.am