ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
ՀԱՅ  ENG  РУС
Home academy [@] sci.am Facebook Page
Գլխավոր էջ Ակադեմիայի մասին Բաժանմունքներ Կազմակերպություններ Անդամներ Կապ մեզ հետ
Արմեն Սեդրակյան
Ֆ.-մ.գ.դ., պրոֆեսոր
Կառուցվածք
Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր
Ինովացիոն առաջարկներ
Հրատարակություններ
Հիմնադրամներ
Գիտաժողովներ
Մրցույթներ
Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր
Լուսանկարներ
Տեսադարան
Վեբ ռեսուրսներ
Այլ ակադեմիաներ
«Գիտություն» թերթ
«Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում
Ազդեր
Հոբելյաններ
Համալսարաններ
Նորություններ
Գիտական արդյունքներ
Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Մեր երախտավորները
Հայտարարություններ
Կայքի քարտեզ
COVID-19
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն
Լիլիթ Սարգսյան

«Արտահանումը որպես ՀՀ տնտեսական աճի գրավական»

«Ի հաշիվ ցածր, միջին և բարձր տեխնոլոգիատարության ապրանքների արտահանման տեսակարար կշիռների նվազման՝ տարիների ընթացքում շարունակաբար ավելացել է ռեսուրսատար ապրանքների արտահանումը»,- Լիլիթ Սարգսյան՝ ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Մ. Քոթանյանի անվան տնտեսագիտության ինստիտուտի փոխտնօրեն, տնտեսագիտության թեկնածու: Իրականացրել է «Արտահանումը որպես ՀՀ տնտեսական աճի հենասյուն (ոլորտային ռազմավարություն)» թեման:

Հիմնախնդիրները: ՀՀ արտահանման կառուցվածքի ներկա վիճակի վերլուծությունը ցույց է տվել առկա լուրջ հիմնախնդիրները: Նախ՝ արտահանման մոտ 80%-ն ապահովում է միայն 4 ապրանքախումբ: Ուստի արտահանումը ՀՀ-ում բարձր աստիճանի կենտրոնացված է. «Երկրորդ՝ 2001թ.-ի համեմատ 2019թ.-ին ՀՀ արտահանման մեջ էապես ավելացել է ռեսուրսատար ապրանքների արտահանման տեսակակար կշիռը: Զուգահեռ նվազել է բարձր ու միջին տեխնոլոգիատար ապրանքների [1] արտահանման տեսակարար կշիռը, ինչն ամենևին էլ չի կարող նպաստել տնտեսության հետագա արդյունավետ զարգացմանը»:

Մինչև 2020թ.-ը արտահանման միջինում 80 տոկոսը կազմել են պատրաստի սննդի արտադրանքը, հանքահումքային մթերքները, թանկարժեք քարերը և մետաղները, ոչ թանկարժեք մետաղների և իրերի ապրանքախմբերը: Այս ապրանքախմբերի արտահանման տեսակարար կշռի ավելացման պատճառը ՀՀ–ում ռեսուրսների համեմատաբար էժան լինելն է, նաև. «Բնապահպանական վճարները ցածր են [2]: Հիմնական ներդրումները կատարվում են ռեսուրսատար ապրանքների արտահանման մեջ, որոնք երկրին բերում են համեմատաբար ավելի քիչ եկամուտ, իսկ սեփականատիրոջը՝ զգալի»։

Ստացվում է, որ արտահանման 20%–ը կազմում են 97 անուն ապրանքախմբից 93-ը: Ընդ որում, բարձր և միջին տեխնոլոգիատար ապրանքների արտահանման տեսակարար կշիռը նվազում է:

Հրապարակումները: Գիտական այս թեմայի ընտրությունը Լիլիթ Սարգսյանի կողմից կատարվել է 2019թ.-ին: Նույն թվականին հոդվածներ են հրապարակվել “Экономика и управление” ամսագրի 2-րդ համարում [3] և Russian Journal of Regional Studies [4] վարկանիշային ամսագրում. «Թեմայի շրջանակում հրապարակված բոլոր հոդվածները անգլերեն կամ ռուսերեն լեզուներով են։ Տիրապետում եմ նաև ֆրանսերենին: Թարգմանության խնդիր չի առաջանում»:

Scopus գիտատեղեկատվական շտեմարաններում հաշվառվող ամսագրերում հրապարակումներով հանդես գալու հարցում նշում է որոշ խնդիրներ. «Անվճար հրապարակումների համար սովորաբար բավական ժամանակահատված է պահանջվում՝ գրախոսության և ըստ հերթի տպագրության համար: Տվյալ թեմայով տպագրվող հոդվածը կարող է լույս տեսնել հաջորդ տարի և այդպիսով չներառվել տվյալ տարվա հաշվետվության մեջ»։

Անձամբ ինքը՝ որպես երիտասարդ գիտնական, նախընտրում է հեղինակավոր ամսագրերում հրապարակվելը, բայց այդ դեպքում հնարավոր է, որ իր գիտական թեմայի վերաբերյալ հաշվետության մեջ թեմային առնչվող հոդված ներկայացնել չհաջողվի: Հոդվածը կարող է դեռևս գտնվել գրախոսման փուլում:

Նշում է, որ մինչ վերջին ժամանակաշրջանը պահանջներն այլ էին՝ դրական էր դիտվում կիրառական նշանակությամբ գիտական թեմաների ընտրությունը և քանակապես շատ հոդվածների տպագրությունը (ոչ պարտադիր Scopus-յան): Ներկայում պահանջները փոխվել են:

Առաջարկում է մշակել մեխանիզմ, որի շնորհիվ երիտասարդ գիտաշխատողը չի մատնվի շփոթության ժամկետների հետ կապված: Առաջարկում է հայկական ամսագրերը Scopus-ում ներառելու գործընթաց: Դա ոչ միայն տեղական աշխատանքների միջազգայնացում է, այլ նաև տեղական ամսագրերի միջազգայնացում։

Սակայն այստեղ էլ բայց կա. «Scopus-ում ընդգրկելով հայաստանյան ամսագրերը՝ տասնամյակներով պայքարելու ենք դրանցում հրապարակված հոդվածների դիտողականությունը բարձրացնելու համար: Մինչդեռ Scopus-ում ներկայում ներառված արտասահմանյան բազմաթիվ հեղինակավոր ամսագրերից որևէ մեկում հրապարակումը հենց այսօր էլ կապահովի հոդվածի անհամեմատելի բարձր դիտողականություն»։ 

Հղումներ

  1. Արդյունաբերական ապրանքները բաժանում են 4 խմբի՝ ռեսուրսատար, ցածր տեխնոլոգիատար, միջին տեխնոլոգիատար և բարձր տեխնոլոգիատար՝ https://asue.am/amberd/publications/analytics/how-technologically-is-the-armenian-export
  2. Հարցը կարգավորվում է Բնապահպանական վճարների դրույքաչափերի մասին ՀՀ օրենքով՝ https://www.arlis.am/documentview.aspx?docID=71905
  3. “Sargsyan L., Dokholyan S., Is the export-oriented growth hypothesis valid for Armenia?”` https://emjume.elpub.ru/jour/article/view/636»
  4. “Sargsyan L., EXPORT, FDI AND GDP: CASE OF CIS COUNTRIES AND ARMENIA”, https://regionsar.ru/sites/default/files/2019_2/reg_2019_2.pdf

Հերմինե Օհանյան


Ազդեր








Ս.թ. հոկտեմբերի 7-11-ը ՀՀ ԳԱԱ ԻԿՐԱՆԵՏ կենտրոնի միջազգային կազմակերպությունը կազմակերպում է "High Energy Astrophysics and Cosmology in the era of all-sky surveys (HEACOSS 2024)" միջազգային գիտաժողովը

2024թ․ հոկտեմբերի 11-13-ը ՀՀ ԳԱԱ-ում տեղի կունենա «Բնագիտությունը, մաթեմատիկան, տեխնիկան, ինֆորմատիկան XXI դարում. hանրամատչելիացման և ուսուցման հիմնախնդիրներ ու լուծումներ» խորագրով համահայկական կրթական գիտաժողով

Ս.թ. հոկտեմբերի 15-19-ը հրավիրում ենք մասնակցելու Երևանում (Հայաստան) կայանալիք «Օպտիկան և նրա կիրառությունները» 12-րդ միջազգային սիմպոզիումին (12th Symposium on "Optics & its Applications (OPTICS12)): Գրանցման վերջնաժամկետն է ս․թ․ օգոստոսի 15-ը

2024թ.-ի նոյեմբերի 4-6-ը ՀՀ ԳԱԱ Լ․Ա․ Օրբելու անվ․ Ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտը կազմակերպում է միջազգային կոնֆերանս՝ «Բնության գաղտնիքների բացահայտումը առաջադեմ կենսապատկերավորման մոտեցումների օգնությամբ» (Երևան, Հայաստան)

2024թ. նոյեմբերի 6-7-ը ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտը կազմակերպում է միջազգային առցանց գիտաժողով՝ «Բարբառային լեզվի ուսումնասիրությունը ԱՊՀ երկրներում» խորագրով

ՀՀ գիտության և տեխնիկայի զարգացման 2020-2024թթ. գերակայության ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

Հրապարակումներ մամուլում
30/09/2024

Գիտության շաբաթ
gituzh.am
29/09/2024

«Բարձրագույն կրթության և գիտության» մասին օրենքի նախագիծը՝ ԿԳՄՍ նախարարին կից հասարակական խորհրդի նիստի օրակարգում
escs.am
29/09/2024

Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին նոր օրենք. Գիտուժի ու գիտական համայնքի արձագանքը
media-center.am
28/09/2024

ԳԱԱ կազմում չեն լինի գիտական կազմակերպություններ, այն կդառնա խորհրդատվական մարմին
1lurer.am
Կայքը հաճախել են
7 117 698

անգամ սկսած 01.01.2005թ.
National Academy of Sciences of the Republic of Armenia
ՀՀ ԳԱԱ պատկերանիշ (սև, կապույտ)
Ճիշտ տառատեսակի արտապատկերման համար ներբեռնեք և տեղադրեք Arian AMU.ttf
Դեպի վեր Կայքը վերջին անգամ թարմացվել է՝  15:30, 08/10/2024 Դեպի վեր
Գլխավոր էջ - Ակադեմիայի մասին - Բաժանմունքներ - Կազմակերպություններ - Անդամներ - Կապ մեզ հետ - Կառուցվածք - Նախագահության անդամներ
Փաստաթղթեր - Ինովացիոն առաջարկներ - Հրատարակություններ - Հիմնադրամներ - Գիտաժողովներ - Մրցույթներ - Միջազգային համագործակցություն
Երիտասարդական ծրագրեր - Լուսանկարներ - Տեսադարան - Վեբ ռեսուրսներ - Այլ ակադեմիաներ - «Գիտություն» թերթ - «Գիտության աշխարհում» հանդես
Հրապարակումներ մամուլում - Ազդեր - Հոբելյաններ - Համալսարաններ - Նորություններ - Գիտական արդյունքներ - Սփյուռքի բաժինը ներկայացնում է
Երիտասարդ գիտնականի ամբիոն - Մեր երախտավորները - Հայտարարություններ - Կայքի քարտեզ - COVID-19
© Copyright 1998-2024 Բոլոր հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են:
Կայքը պատրաստված է և սպասարկվում է Հայաստանի ակադեմիական գիտահետազոտական կոմպյուտերային ցանցի կողմից (ASNET-AM):
Հարցերի կամ առաջարկությունների համար կարող եք ուղարկել նամակ webmaster {[ at ]} sci.am էլեկտրոնային փոստին: